باروخ اسپینوزا

مقوم
	باروخ (بندیکت) د اسپینوزا
بزا-روز	24 نوامبر 1632; آمستردام
بمردن	۲۱ فوریه ۱۶۷۷
مِزار	Nieuwe Kerk (en)
لقب	بنتو
ملیت	هلند جمهوری
مدرسه	دانشگاه لیدن (fa) ;
گپ‌بزن زوون	لاتین — عبری — ایتالیایی — فرانسوی — ایسپانیولی — پرتغالی — هلندی
بنویشتن زوون	فرانسوی — هلندی — لاتین
پیشه‌ئون	فیلسوف (fa) ; Bible translator (en) ; grinder of lenses (en) ; کارشناس سیاسی (fa) ; زبان‌دان (fa) ; متخصص الهیات (fa)
قومی-مذهبی تعلقات	سفاردی‌ها (fa)
تخصصی رشته	فلسفه — اپیستمولوژی
دین	همه خدایی
عضو	Collegiants (en)
رِمبِش	خردگرایی (fa) — فلسفه غربی (fa)
استاد	Franciscus van den Enden (en) (۱۶۵۷ – ۱۶۵۷)
شاگرد	گوتفرید لایبنیتز
تحت تأثیر	رنه دکارت — پارمنیدس — نیکولو ماکیاولی — تامس هابز — دموکریتوس — اپیکوروس — بوعلی سینا — افلاطون — ارسطو
	کوناتوس (fa) ; (۱۶۷۷) اتیک (کتاب) (fa) ;

باروخ اسپینوزا که بعدها وه ره بائوتنه بندیکت دِ اسپینوزا (بزائه‌یِ ۱۶۳۲ - بمرده‌یِ ۱۶۷۷) اتا هلندی فیلسوف بی‌یه. ونه آثار تا اون گادِر که زنده بی‌یه، دَرک نَیینه و بعد اینکه بمرده، خله مشهور بگردسته. اسا، اسپینوزا قرن هیژدهم ِمعروفترین فیلسوفون و دین ِنقدکَرون جه حیساب اِنه. اسپینوزایِ مهمترین کتاب اخلاقیات هسته که دکارت ِدِگونه باوری ره به چالش کَشِنه. هگل شه هم‌دوره‌یی فیلسوفون ره گاته: «شما یا اسپینوزایِ په‌روو هستنی یا اینکه اصلاً فیلسوف نینی.»

وه اتا یهودی خانواده دله دنیا بموئه که پرتغال دله دَیینه، ولی چون اون گادِر بعضی دولِتون یهودها ره اذیت کاردنه، وشون مجبور بَیینه بورِن هلند. اسپینوزا عهد عتیق ره کامل بَلِد بی‌یه و دینی مسائل ره خار دونِسته ولی ۲۳ سالگی گادِر بائوته که این کتابون اصل نتونّه بائِن و همینسه مرتد بیّه. پیش از اون که یهودون وه ره طرد هاکِنِن حتی کاتولیک کلیسا و پروتستانیون ونه کتابون ره ممنوع اعلام هاکردنه و ونه کتابون ره تَش زونه.

ونه کار این بی‌‍یه که چشمی عدسی بتراشه و ونه زندگی آروم بی‌یه. وه شه ارث ره هِدائه شه خاخِر ره و حتی هیچ جایزه و نشونی ره قبول نَکارده. اسپینوزا سن ۴۴ سالگی دله، ظاهراً بخاطر ریوی مریضی، سل یا سیلیکوز بمرده.

منابع

↑ ونه نوم اینجه بمو: برگه‌دان مستند نام‌ها. هارشی‌ین تاریخ: ۹ آوریل ۲۰۱۴. اثر یا نومِ زوون: آلمانی. نویسنده: کتابخانه ملی آلمان.
↑ ونه نوم اینجه بمو: درگاه زندگی‌نامه (هلند). شناسۀ بیوگرافیش پورتال: 54355304. عنوان: Baruch de Spinoza.
↑ ونه نوم اینجه بمو: شبکه اجتماعی و محتوای بایگانی شونده. شناسۀ شبکه‌های اجتماعی و بایگانی: w6v129sq. شهرت: Baruch Spinoza. هارشی‌ین تاریخ: ۹ اکتبر ۲۰۱۷. اثر یا نومِ زوون: انگلیسی.
↑ نشانی اینترنتی: https://www.kb.nl/themas/filosofie/benedictus-de-spinoza/het-leven-van-spinoza-1632-1677. هارشی‌ین تاریخ: ۲۳ ژانویه ۲۰۲۲.
↑ نویسنده: کتابخانه ملی فرانسه — عنوان : اوپن ڈیٹا پلیٹ فارم — شناسهٔ BNF: https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb11925350v — هارشی‌ین تاریخ: ۱۰ اکتبر ۲۰۱۵ — جواز: Open License
↑ شناسه CONOR.SI: https://plus.cobiss.net/cobiss/si/sl/conor/6806883
↑ https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Baruch_Spinoza_-_Letter_in_Dutch_of_3_June_1665_-_Brief_van_3_juni_1665.png
↑ ISBN 978-90-284-1504-1 — https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Baruch_Spinoza_-_Letter_in_Dutch_of_3_June_1665_-_Brief_van_3_juni_1665.png
↑ ونه نوم اینجه بمو: The Fine Art Archive. شناسه abART برای اشخاص: 16159. هارشی‌ین تاریخ: ۱ آوریل ۲۰۲۱.
↑ ^۱۰٫۰ ^۱۰٫۱ ^۱۰٫۲ ونه نوم اینجه بمو: ECARTICO. ECARTICO person ID: 11714. هارشی‌ین تاریخ: ۸ آگوست ۲۰۲۳. اثر یا نومِ زوون: انگلیسی.
↑ Dutch Instrument Makers ID: PE00003113.
↑ نشانی اینترنتی: https://philarchive.org/rec/YISJTI.
↑ شناسۀ دانشنامۀ فلسفۀ استنفورد: spinoza. گفتاورد: 2.4 Passion and Action / Our affects ... This conatus, a kind of existential inertia, constitutes the “essence” of any being. “Each thing, as far as it can by its own power, strives to persevere in its being.”.

دورانت، ویل. «فصل چهارم». تاریخ فلسفه. ترجمهٔ عباس زریاب. چاپ هجدهم، تهران: شرکت انتشارات علمی فرهنگی، تابستان ۱۳۸۴، ISBN 964-445-005-1. ‏
دویچه وله - بهرام محیی
ایران لیبرال بهرام محیی

ویکی تلمبار دله بتونّی پرونده‌ئونی که باروخ اسپینوزا خَوری دَره ره پیدا هاکنین.

[abc9457dcf728dd069b8ed5b2e1a86035cf2b679-1] ونه نوم اینجه بمو: برگه‌دان مستند نام‌ها. هارشی‌ین تاریخ: ۹ آوریل ۲۰۱۴. اثر یا نومِ زوون: آلمانی. نویسنده: کتابخانه ملی آلمان.

[b387cdf39726d520f1c92db05726c331360be655-2] ونه نوم اینجه بمو: درگاه زندگی‌نامه (هلند). شناسۀ بیوگرافیش پورتال: 54355304. عنوان: Baruch de Spinoza.

[2a1b98bff411f595ab06c47931233c0fef2aa651-3] ونه نوم اینجه بمو: شبکه اجتماعی و محتوای بایگانی شونده. شناسۀ شبکه‌های اجتماعی و بایگانی: w6v129sq. شهرت: Baruch Spinoza. هارشی‌ین تاریخ: ۹ اکتبر ۲۰۱۷. اثر یا نومِ زوون: انگلیسی.

[5566c48bbfa584c03231c606efcaddfd80eda7d3-4] نشانی اینترنتی: https://www.kb.nl/themas/filosofie/benedictus-de-spinoza/het-leven-van-spinoza-1632-1677. هارشی‌ین تاریخ: ۲۳ ژانویه ۲۰۲۲.

[ead29b2f284c9541312fd8fa7d866f2bff6ddda4-5] نویسنده: کتابخانه ملی فرانسه — عنوان : اوپن ڈیٹا پلیٹ فارم — شناسهٔ BNF: https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb11925350v — هارشی‌ین تاریخ: ۱۰ اکتبر ۲۰۱۵ — جواز: Open License

[c11c34e452dda46bf51651ba9d666bcbf350fc85-6] شناسه CONOR.SI: https://plus.cobiss.net/cobiss/si/sl/conor/6806883

[12957e154e6e3d362a5ebfaf2402f7b9fef20b1d-7] ttps://commons.wikimedia.org/wiki/File:Baruch_Spinoza_-_Letter_in_Dutch_of_3_June_1665_-_Brief_van_3_juni_1665.png

[a90f7f35697a3d39ddfc7101b8865034e3286da2-8] ISBN 978-90-284-1504-1 — https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Baruch_Spinoza_-_Letter_in_Dutch_of_3_June_1665_-_Brief_van_3_juni_1665.png

[674d6030248e8983e17236fe5a465da16a58c3ee-9] ونه نوم اینجه بمو: The Fine Art Archive. شناسه abART برای اشخاص: 16159. هارشی‌ین تاریخ: ۱ آوریل ۲۰۲۱.

[265678f6efd4ec2535dd1732719d1dbd0bf65973-10] ۱۰٫۰ ^۱۰٫۱ ^۱۰٫۲ ونه نوم اینجه بمو: ECARTICO. ECARTICO person ID: 11714. هارشی‌ین تاریخ: ۸ آگوست ۲۰۲۳. اثر یا نومِ زوون: انگلیسی.

[f0386f9a543f51f418605d4a096e7037f72c44d2-11] Dutch Instrument Makers ID: PE00003113.

[efe8e79aee7d6029e60d42f9443ee7a6c1ac1725-12] نشانی اینترنتی: https://philarchive.org/rec/YISJTI.

[a4c6feff0a6b6080d41f7591a056374f9972c0a3-13] شناسۀ دانشنامۀ فلسفۀ استنفورد: spinoza. گفتاورد: 2.4 Passion and Action / Our affects ... This conatus, a kind of existential inertia, constitutes the “essence” of any being. “Each thing, as far as it can by its own power, strives to persevere in its being.”.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

[۱۲]