کوردی زوونون

(کوردی جه بموئه)

کوردی زوونون طیفی زوونونی جه هستنه که کوردون ونه جه گپ زنّه. کوردی زوون یا کوردی زوونون اتا چله ایرانیج زوونون جه هستنه که ونه غربی چله دله درننه.[۱۱] در واقع «کوردی زوون» فارسی واری به معنی اتا زوون با اتا استاندارد شکل و تعریف بیی سامون نی‌یه[۱۲][۱۳] کوردی اتا طیف شومال‌غربی ایرانیج زوونون هستنه که گاه همدیگه ره نزدیک و گاه هم نسبت به هم از نظر زوون‌شناسی دورنه. این زوونون عبارتنه از: کورمانجی، کلهری، سورانی، گورانی و اورامانی. زازاکی زوون ره هم ویشتر کوردی دونّه.[۱۴]

کوردی زوونون
Zimanê Kurdî، زمانی کوردی، Kurdî، کوردی
گنش‌کرون 21000000 (ماری زوون) (۲۰۰۷)[۱]  مقدار دچی‌ین (P1098) ویکی دیتا دله
کشور تورکیه[۲]
عراق[۳]
ایران[۴]
ارمنستون[۵]
گرجستون[۶]
آذربایجون[۷]
سوریه[۸]
ترکمنون[۹]  مقدار دچی‌ین (P17) ویکی دیتا دله
بومی جائون کورد  مقدار دچی‌ین (P2341) ویکی دیتا دله
خط لاتین خط، عربی الفبا  [دیگر زوون‌ها]Q8196‏Check for unknown parameters و سیریلیک الفبا  مقدار دچی‌ین (P282) ویکی دیتا دله
جمله‌دله‌یِ ترتیب فاعل-مفعول-فعل  مقدار دچی‌ین (P4132) ویکی دیتا دله
خانواده هندو-اروپایی زوونون ونه پارامتر ره Wikidata دله دچی‌ین
ایزو 639-1 ku[۱۰]  مقدار دچی‌ین (P218) ویکی دیتا دله
ایزو 639-2 kur[۱۰]  مقدار دچی‌ین (P219) ویکی دیتا دله
ایزو 639-3 kur[۱۰]  مقدار دچی‌ین (P220) ویکی دیتا دله
ایزو 639-5 kur  مقدار دچی‌ین (P1798) ویکی دیتا دله
نقشه
جائونی که سازمان سیا گانه وشون دله کوردی گپ زنّه.

 این زوونِ ویکی‌پدیا

شبیه‌ترین زوون‌ئون به کوردی بلوچی، گلکی، تالشی و تبری هستنه، این زوون‌ئون هم شومال‌غربی چله دله درنه. ات سو دیگه جا، جنوب‎غربی چله دله لوری و بختیاری و فارسی هم کوردی دسوری هستنه.

کوردی عمدتاً ایران، عراق، سوریه و ترکیه دله استفاده وونه.[۱۵] کوردی شه چله چله دانه. ونه گت چله‌ئون اینان هسنه: [۱۶][۱۷][۱۸][۱۹][۲۰]

کوردی عراق کوردستون دله رسمی‌زوون هسته[۲۴] در حالی که سوریه دله ممنوع بیی‌یه. تا اوت ۲۰۰۲ ترکیه دله محدودیت‌ئون شدیدی ونه سر دیی‌یه و هنتا هم این کشور دله کوردی ره لطمه زنّه.[۲۵]. ایران دله هم بنشنه وه ره بعضی رسانه‌ئون دله کار بزوئن ولی هنتا ننشنه وه ره مدرسه‌ئون دله درس هادئن.

ویشته بخوندین دچی‌ین

منابع دچی‌ین

 
Wikipedia
ویکی‌پدیا نسخه، کورمانجی کوردی جه
 
Wikipedia
ویکی‌پدیا نسخه، سورانی کوردی جه
  1. عنوان : Nationalencyklopedin
  2. ScriptSource - Turkey — هارشی‌ین تاریخ: ۲۱ آگوست ۲۰۲۳
  3. ScriptSource - Iraq — هارشی‌ین تاریخ: ۲۱ آگوست ۲۰۲۳
  4. ScriptSource - Iran — هارشی‌ین تاریخ: ۲۱ آگوست ۲۰۲۳
  5. ScriptSource - Armenia — هارشی‌ین تاریخ: ۲۱ آگوست ۲۰۲۳
  6. ScriptSource - Georgia — هارشی‌ین تاریخ: ۲۱ آگوست ۲۰۲۳
  7. ScriptSource - Azerbaijan — هارشی‌ین تاریخ: ۲۱ آگوست ۲۰۲۳
  8. ScriptSource - Syria — هارشی‌ین تاریخ: ۲۱ آگوست ۲۰۲۳
  9. ScriptSource - Turkmenistan — هارشی‌ین تاریخ: ۲۱ آگوست ۲۰۲۳
  10. ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ ۱۰٫۲ https://op.europa.eu/web/eu-vocabularies/at-dataset/-/resource/dataset/language
  11. http://www.iranicaonline.org/articles/kurdish-language-i From the West Iranian languages, only Persian, Kurdish, and Balōči were known relatively well
  12. Encyclopaedia Iranica، سرواژهٔ Kurdish language
  13. بنیاد مطالعات ایران، بازدید: مه ۲۰۰۹.
  14. Encyclopaedia Iranica، سرواژهٔ Kurdish language
  15. کرد و پراکندگی او در گستره ایران زمین - ح. بهتویی - ۱۳۷۷ - تهران.
  16. Ethnologue report for Kurdish
  17. دایره المعارف بزرگ اسلامی، جلد دهم، تهران ۱۳۸۰، ص. ۵۴۸-۵۴۹
  18. Rüdiger Schmitt: Die iranischen Sprachen in Gegenwart und Geschichte. Wiesbaden (Reichert) ۲۰۰۰,.
  19. Rüdiger Schmitt (Hg.): Compendium Linguarum Iranicarum. Wiesbaden (Reichert) ۱۹۸۹,
  20. Kurdish language - Britannica Online Encyclopedia
  21. دایره المعارف بزرگ اسلامی، جلد دهم، تهران ۱۳۸۰، ص. ۵۴۸-۵۴۹
  22. Rüdiger Schmitt: Die iranischen Sprachen in Gegenwart und Geschichte. Wiesbaden (Reichert) ۲۰۰۰,.
  23. دستور زبان کردی کرمانشاهی، وحید رنجبر، انتشارات طاق بستان، ۱۳۸۸
  24. Full text of Iraq constitution - Conflict in Iraq- msnbc.com
  25. Special Focus Cases