گویان
مختصات: غربی′۰°۵۸ شمالی′۴۶°۶ / عبارتون خطا: < ِعملگر اَمه وسّه آشنا نی‌یه ۶٫۷۶۷جنوب
گویان (انگلیسی جه: Co-operative Republic of Guyana) اتا کشور جنوبی آمریکایِ شمال شرقی دله هسته. ونه نیشتنگا نوم جورج‌تاون هسته و ونه جمعیت سال ۲۰۱۲ حدوداً ۷۵۸ هزار نفر بی‌یه. این کشور دله مردمون انگلیسی گپ زنّه و دلار جه مبادله کانّه. این کشور ِملی زوون نوم هم کرئول گویانی هسته که اتی قاطی‌بَکارد زوونه و چنتا مله‌یی و بین‌المللی زوون جه قاطیه. گویان قدیم هلند مستعمره بی‌یه و بعدش ۲۰۰ سال بریتانیا مستعمره بیّه و سال ۱۹۶۶ میلادی (مازرونی تقویمِ ۱۴۷۸) استقلال پیدا هاکرده و سال ۱۹۷۰ جمهوری بیّه.
Co-operative Republic of Guyana گویان |
||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
|
||||||
| ملی شعار: «اتا مردم، اتا ملت، اتا سرنوشت» | ||||||
| ملی سرود: «ای گویان ِگت ِسرزمین، رودبارون و روبارون ِسرزمین» |
||||||
 |
||||||
| نیشتنگا (و گتترین شهر) | جورج‌تاون غربی′۱۰°۵۸ شمالی′۴۶°۶ / عبارتون خطا: < ِعملگر اَمه وسّه آشنا نی‌یه ۶٫۷۶۷جنوب | |||||
| رسمی زوون | انگلیسی | |||||
| حکومت ِنوع | نیمه‌ریاستی جمهوری | |||||
| حاکمون نوع •رئیس جمهور • نخست‌وزیر |
دونالد راموتار سام هیندس |
|||||
| موارد منجر به تشکیل بریتانیا جه |
۲۶ مه ۱۹۶۶ | |||||
| گتی | ||||||
| - | گتی | ۲۱۴,۹۹۹کیلومتر مربع (۸۴ام) | ||||
| - | ئو (٪) | ۸.۴٪ | ||||
| جمعیت | ||||||
| - | سرشماری | ۷۵۳ هزار (۱۶۲ام) |
||||
| - | جمعیت انبسی | ۳٫۵/km۲ (۲۱۷ام) | ||||
| جی‌دی‌پی | (تخمین ۲۰۰۷) | |||||
| - | مجموع | ۲٬۹۲۴ میلیارد دلار | ||||
| - | سرانه | ۳٫۸۴۱ | ||||
| اچ‌دی‌آی (۲۰۰۷) | ۰٫۷۵۰ (متوسط) | |||||
| پول یکا | دلار (GYD) |
|||||
| زمونی منطقه | UTC (جهونی ساعت-4) | |||||
| اینترنتی دامنه | .gy | |||||
| تلفن پیش‌شماره | +۵۹۲ | |||||
این کشور سورینام، برزیل، ونزوئلا و اطلس اوقیانوس جه سامون دانّه. گویان مشترک‌المنافع کشورون اتحادیه دله دَره و ۲۱۵ هزار کیلومتر مربع گتی جه سومین پچوک کشور جنوبی آمریکا دله هسته. این کشور ِنوم اتی بومی کلمه بی‌یه که ونه معنی «ئو ِسرزمین» وانه. این کشور ِاقتصاد طبیعی ِمنابع من‌جمله جنگلون، نیشکر و برنج ِمزارع و طلا و بوکسیت ِمعادن جه وابستوئه. با این حال این کشور هَنتا فقیرترین کشورون جه شه منطقه دله هسته.[۱]
گویان چارتا کشوری جه هسته که غیر ایسپانیولی زوون هستنه و جنوبی آمریکا دله درنه. این کشور تنها کشوری هسته که این قاره دله انگلیسی زوون جه استفاده کانده. فرهنگی ِمسائل سَره گویان ویشته کارائیب ِجزیرهئون، جامائیکا و ترینیداد و توباگو واری، جه نزدیک‌ته هسته تا لاتین آمریکای ِکشورون ره.
این کشور ِجمعیت اکثراً مهاجر هستنه. انگلیسی‌تبارون، هندی‌تبارون و آفریقایی‌ئون این کشور دله زیادنه ولی بومیون هم هَنتا جنگلون دله دَرنه. این کشور ِجمعیت ویشته سواحل دله دَرنه. آفریقاییون و هندی‌تبارون ِقومی دعوائون هم این کشور دله هنتا دردسر سازنه.[۲] ۴۳٫۵ درصد هندی‌تبار، ۳۰٫۲ درصد سیوپوست، ۱۶٫۷ درصد دِرگه و ۹٫۱ درصد سرخ‌پوست هستنه.[۳] ۵۷ درصد این کشور دله مسیحیت، ۲۸ درصد هندوئیسم، ۷ درصد اسلام و چار درصد بی‌دین هستنه.[۴]
نام
دچی‌ین«گویان» ِنوم گوئیانا کلمه جه بَییته وانه که منطقه‌ی ِاصلی نوم بی‌یه. این منطقه گویان، سورینام، فرانسه گویان، و بخش‌هایی ونزوئلا و برزیل جه ره شامل بی‌یه. این کلمه معنی «پر ئو سرزمین» وانه.
سیاست
دچیینگویان سال ۱۹۶۶ مستقل بیّه و ونه نو اساسی قانون هم سال ۱۹۸۰ بنویشته بیه. این کشور اتا چن‌حزبی نظام دانه و نیمه‌ریاستی‌ئه.
گویان سال ۱۹۷۰ مشترک‌المنافع کشورون دله عضو بیّه. این کشور ِاستقلال په تا سال ۱۹۸۵ این کشور دَرشی‌یه کمونیسم ِپه. اما اون گادِر که گویان ِاولین نخست‌وزیر، فوربز برنهام، سال ۱۹۸۵ بمرده، گویان و غربی کشورون ِروابط بِتتر بیّه و دهه ۱۹۹۰ جه خصوصی‌سازی ره شروع هاکردنه.[۵]
گویان جنوبی آمریکا اتحادیه دله عضو هسته و کاراییب انجمن (کاریکام) ِمَقِر هم این کشور دله دَره. این کشور اسلامی تعاون سازمان و مشترک‌المنافع کشورون اتحادیه دله هم عضویت دانّه.
تقسیمات
دچی‌ین| منطقه | گتی (km²) |
جمعیت. (۲۰۱۲) |
جمعیت. per km² |
نیشتنگا | |
|---|---|---|---|---|---|
| ۱ | باریما-واینی | ۲۰٬۳۳۹ | ۲۶٬۹۴۱ | ۱٫۲ | Mabaruma |
| ۲ | پومرون-سوپنام | ۶٬۱۹۵ | ۴۶٬۸۱۰ | ۸٫۰ | آنا رگینا |
| ۳ | جزایر اسیکوییبو-دمرارا غربی | ۳٬۷۵۵ | ۱۰۷٬۴۱۶ | ۴۶٫۲ | Vreed en Hoop |
| ۴ | دمرارا-ماهایکا | ۲٬۲۳۲ | ۳۱۳٬۴۲۹ | ۱۶۸٫۴ | Paradise |
| ۵ | ماهایکا-بربیک | ۴٬۱۹۰ | ۴۹٬۷۲۳ | ۱۴٫۰ | Fort Wellington |
| ۶ | بربیک شرقی-کورنتاین | ۳۶٬۲۳۴ | ۱۰۹٬۴۳۱ | ۳٫۴ | New Amsterdam |
| ۷ | کویونی-مازارونی | ۴۷٬۲۱۳ | ۲۰٬۲۸۰ | ۰.۳ | بارتیکا |
| ۸ | پوتارو-سیپارونی | ۲۰٬۰۵۱ | ۱۰٬۱۹۰ | ۰٫۵ | Mahdia |
| ۹ | تاکوتو بالا- اسیکوییبو بالا | ۵۷٬۷۵۰ | ۲۴٬۲۱۲ | ۱٫۳ | Lethem |
| ۱۰ | دمرارا-بربیک علیا | ۱۷٬۰۴۰ | ۳۹٬۴۵۲ | ۲٫۱ | Linden |
| جمعاً | ۲۱۴٬۹۹۹ | ۷۴۷٬۸۸۴ | ۳.۵ | جرج‌تاون |
منابع
دچی‌ین| ویکی تلمبار دله بتونّی پرونده‌ئونی که گویان خَوری دَره ره پیدا هاکنین. |
- Wikipedia contributors, «Guyana,» Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Guyana&oldid=507686783 (accessed August 19, 2012).
- گویان در سیا ورلد فکت‌بوک
- Guyana. (2009). In Encyclopædia Britannica. Retrievبخش اقتصادed February 12, 2009, from Encyclopædia Britannica Online: http://www.britannica.com/EBchecked/topic/250021/Guyana
- ↑ Encyclopædia Britannica Online, s. v. "Guyana", accessed August 31, 2013, http://www.britannica.com/EBchecked/topic/250021/Guyana.
- ↑ Encyclopædia Britannica Online, s. v. "Guyana", accessed August 31, 2013, http://www.britannica.com/EBchecked/topic/250021/Guyana.
- ↑ "The World Factbook Guyana". CIA. Retrieved 2012-07-18.
- ↑ International Religious Freedom Report 2007: Guyana. متحده ایالات آمریکا [[Bureau of Democracy, Human Rights, and Labor]
- ↑ Encyclopædia Britannica Online, s. v. "Guyana", accessed August 31, 2013, http://www.britannica.com/EBchecked/topic/250021/Guyana.
- ↑ Bureau of Statistics – Guyana, CHAPTER III: POPULATION REDISTRIBUTION AND INTERNAL MIGRATION, Table 3.4: Population Density, Guyana: 1980–2002
- ↑ Guyana – Government Information Agency, National Profile