قبرس
مختصات: شرقی′۲۸°۳۳ شمالی′۰۸°۳۵ / ۳۳٫۴۶۷غرب ۳۵٫۱۳۳جنوب
قَبرِس اتا جزیره‌ای کشور هسته که مدیترانه دله دَره و ونه شرقی قِسمتون جه هسته. این کشور ِنیشتنگا (=پایتخت) نیکوزیا هسته. قبرس دله دِتا بخش شمالی قبرس (ترک‌هِنیشت) و یونانی‌هِنیشت وجود دارنه که هر دِتا دله ترکی و یونانی رسمی زوون هسته. یونانی‌ها ارتودوکس و ترکون مسلمون هستنه. جزیره‌یِ جمعیت یک میلیون و صد هزار نفر هسته و جنوبی قبرس دله ۸۴۰ هزار نفر درنه. ۷۷ درصد مردمون یونانی و ۱۸ درصد ترک هستنه.
قبرس |
||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
|
||||||
| ملی سرود: اتا خونِش آزادی وسر |
||||||
 |
||||||
| نیشتنگا (و گتترین شهر) | نیکوزیا شرقی′۲۸°۳۳ شمالی′۰۸°۳۵ / ۳۳٫۴۶۷غرب ۳۵٫۱۳۳جنوب | |||||
| رسمی زوون | یونانی و ترکی | |||||
| حکومت ِنوع | جمهوری | |||||
| حاکمون نوع رئیس جمهور |
نیکوس آناستاسیادس |
|||||
| موارد منجر به تشکیل بریتانیا جه |
۱ اکتبر ۱۹۶۰ | |||||
| گتی | ||||||
| - | گتی | ۹٬۲۵۱کیلومتر مربع (۵۴ام) | ||||
| - | ئو (٪) | ۲ | ||||
| جمعیت | ||||||
| - | سرشماری | ۸۰۱٬۶۲۲ | ||||
| - | جمعیت انبسی | ۸۵/km۲ (۸۵ام) | ||||
| پول یکا | یورو (EUR) |
|||||
| زمونی منطقه | EET | |||||
| - | تابستونی (DST) | DST (جهونی ساعت) | ||||
| اینترنتی دامنه | .cy | |||||
| تلفن پیش‌شماره | +۳۵۷+ | |||||
.svg)
قبرس ِجزیره، ساردنی و سیسیل په، مدیترانه‌یِ سومین گتِ جزیره هسته.[۲] قبرس دله خله توریسم مردمون وسّه درآمد یانّه. این کشور اروپا اتحادیه دله عضو هسته و ۱ ژانویه ۲۰۰۸ یورو حوزه دله دَربموئه.
تاریخ
دچی‌ین
این جزیره اتی استراتژی منطقه دله کَته و همینسه تاریخ دله خله کشورون من‌جمله هیتیون، آشوریون، مصریون، ایرانیون، یونانیون، رومیون، بیزانسیون، عثمانیون و عربون وه ره فتح هاکردنه.
استعمارکَری گادِر بریتانیا این جزیره ره بَییته اما جهونی جنگ دوم دله ونه اقتصاد و نفوذ کم بیّه و مجبور بَیی‌یه که شه نیروئون ره قبرس دله جه بریم بَکشه. این گادِر سه‌تا دولِت که انگلیس، یونان و ترکیه بینه، دِ تا قبرسی رهبر جه روز ۱۱ فوریه ۱۹۵۹ اتا پیمون دَوِستنه که قدرت ونه نسبت ۷ به ۳ جه یونانی‌تبارون و ترک‌تبارون میون تقسیم بَواشه. قبرس سال ۱۹۶۰ میلادی (مازرونی ۱۴۷۲ سال) شه استقلال ره بریتانیا جه اعلام هاکرده و بریتانیا، یونان و ترکیه ونه حاکمیت حق ره تضمین هاکردنه.
دسامبر سال ۱۹۶۳، ترکون و یونانی‌تبارون اختلاف پیدا هاکردنه که چتی ونه پیمون ره اجرا هاکِنِن. این قضیه سَره یونانیون کانلی نوئل (= خونی کریسمس) ره پیش بیاردنه و ترک‌تبارون ره دولت دله اخراج هاکردنه و مسلحونه اقدامات ره پیش بَییتنه.[۳] این کارها په، ترکون مجبور بَیینه جزیره جه فِرار هاکِنِن و حدود ۲۵ هزار نفر ترک جزیره جه آواره بَیینه.[۴] درگیریون شروع بَیینه که ۱۱ سال دمباله پیدا هاکرده.[۵] و متحد ملل سازمان سال ۱۹۶۴ صلح ِپاسبون ِنیرو ره بَرِسنی‌یه جزیره دله.[۴]
سال ۱۹۷۴ ماکاریوس سوم، قبرس ِرئیس جمهور، اتا کودتا، که یونان ِنظامیون ونه سَره نقش داشتنه، دله عزل بیّه و ترکیه حمله هاکرده و ترکی‌هنیشت مناطق که شمالی قسمتون ره شامل بی‌یه ره، شه ارتش جه بَییته.[۶] این کار ِپه اتی بحران پیش بمو و شمالی قبرس ترک جمهوری اعلام استقلال هاکرده ولی فقط ترکیه وه ره برسمیت بشناسی‌یه.
تقسیمات
دچیینقبرس دله شیش‌تا استان دارنه. این استان‌ها نوم فاماگوستا، کیرنیا، لارناکا، لیماسول، نیکوزیا، و پافوس هسته.[۷]
| نقشه | استان‌ها | یونانی نوم | ترکی نوم |
|---|---|---|---|
 |
فاماگوستا | Αμμόχωστος (Ammochostos)
|
Gazimağusa/Mağusa
|
| کیرنیا | Κερύvεια (Keryneia)
|
Girne
| |
| لارناکا | Λάρνακα (Larnaka)
|
Larnaka/İskele
| |
| لیماسول | Λεμεσός (Lemesos)
|
Limasol/Leymosun
| |
| نیکوزیا | Λευκωσία (Lefkosia)
|
Lefkoşa
| |
| پافوس | Πάφος (Pafos) |
Baf/Gazibaf
|
مردمون
دچیینقبرس دله ۸۰٪ یونانی‌تبار، ۱۸٪ ترک‌تبار و ۲٪ دیگه مسیحیون (مارونی، لاتینی کاتولیک و ارمنی) جه هستنه.[۸][۹][۱۰][۱۱]
پانویس
دچی‌ین- ↑ http://persian.euronews.com/2013/02/24/anastasiades-wins-decisive-victory-in-cyprus-presidential-vote-exit-polls/
- ↑ Akdeniz'de Gizli Petrol Savaşı
- ↑ Papadakis ۲۰۰۵, ۸۲
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ Kliot ۲۰۰۷, ۵۹.
- ↑ Demirtaş-Coşkun ۲۰۱۰, ۳۹
- ↑ خوشبینی زیاد نسبت به موفقیت مذاکرات قبرس
- ↑ "EUROPA – The EU at a glance – Maps – Cyprus". Europa (web portal). Retrieved 27 March 2009.
- ↑ Boyle, Kevin; Sheen, Juliet (1997). Freedom of Religion and Belief: A World Report. Routledge. p. 288. ISBN 0-415-15978-4.
- ↑ Salih, Halil Ibrahim (2004). Cyprus: Ethnic Political Counterpoints. University Press of America. p. 121. ISBN 0-415-15978-4.
- ↑ Karoulla-Vrikki, Dimitra (2009). "Greek in Cyprus: Identity Oscillations and Language Planning". In Georgakopoulou, Alexandra; Silk, M.S. (eds) (eds.). Standard languages and language standards: Greek, past and present. Ashgate Publishing. p. 188. ISBN 0-7546-6437-6.
{{cite book}}:|editor2-first=has generic name (help) - ↑ Hadjipavlou, Maria (2002). "Cyprus: A Partnership Between Conflict Resolution and Peace Education". In Salomon, Gavriel; Nevo, Baruch (eds) (eds.). Peace Education: The Concept, Principles, and Practices Around the World. Routledge. p. 195. ISBN 0-8058-4193-8.
{{cite book}}:|editor2-first=has generic name (help)
منابع
دچی‌ین| ویکی تلمبار دله بتونّی پرونده‌ئونی که قبرس خَوری دَره ره پیدا هاکنین. |
- Cyprus-Conflict.net An independent and comprehensive website dedicated to the Cyprus conflict, containing a detailed narrative as well as documents, reports and eye-witness accounts.
- Library of Congress Cyprus Country Study Detailed information on Cyprus, covering the various phases of the Cyprus conflict.
- Bryant, Rebecca; Papadakis, Yiannis (2012), Cyprus and the Politics of Memory: History, Community and Conflict, I.B.Tauris, ISBN 1780761074
- Broome, Benjamin J. (2004), "Building a Shared Future across the Divide: Identity and Conflict in Cyprus", in Fong, Mary; Chuang, Rueyling (eds.) (eds.), Communicating Ethnic and Cultural Identity, Rowman & Littlefield, ISBN 074251739X
{{citation}}:|editor2-first=has generic name (help) - Tarih Araştırmaları: 1964 Olayları
- Wikipedia contributors, «Cyprus,» Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Cyprus&oldid=491209087 (accessed May 8, 2012).