فلاند

فَنلاند یا فلّاند اتا کشور نوم هسته که و اروپا دله دَره. این کشور نیشتنگا (=پایتخت) هلسینکی هسته. فنلاند ۵٫۴ میلیون نفر جمعیت دانّه و حدوداً یک میلیون نفر فقط ونه نیشتنگا دله دَرنه. فنلاند ِگتی (=مساحت) سَر اروپای ِهشتمین کشور هسته و ونه جمعیت همه‌ی ِکشورون جه این قاره دِله تَنِک‌ته (=کم‌تراکم‌تر) هستنه.

Suomen tasavalta Republiken Finland فنلاند
ملی شعار: -
ملی سرود: اَمه وطن
فنلاند ِموقعیت
نیشتنگا (و گتترین شهر)		هلسینکی شرقی′۴°۱۸ شمالی′۲۱°۵۹
رسمی زوون		فلاندی و سوئدی
حکومت ِنوع		جمهوری
حاکمون نوع  نخست وزیر		سانا مارین
موارد منجر به تشکیل روسیه جه		۱۹۱۷
گتی
-	گتی	۳۳۸،۱۴۵کیلومتر مربع (۶۴ام)
-	‌ئو‌ (٪)	۱۰٬۰
جمعیت
-	سرشماری	۵٫۳۲۵٫۶۴۲  (۱۱۱ام)
-	جمعیت انبسی	۱۶‎/km۲‏ (۲۰۱ام)
جی‌دی‌پی	(تخمین ۲۰۰۷)
-	مجموع	۱۸۶ میلیارد یورو ۲۰۰۸
-	سرانه	۲۷۱۰۰ یورو ۲۰۰۹ نرخ تورم=۲٫۷ % (۲۰۰۸) بیکاری= ۶٫۴ % ۲۰۰۸ نرخ سواد= در حدود ۱۰۰% رتبه سرانه تولید ناخالص داخلی = ۱۲ام
اچ‌دی‌آی (۲۰۰۷)		۰٫۹۵۲ دلار (بالا) (۱۱ام)
پول یکا		یورو (EUR)
زمونی منطقه		EET (جهونی ساعت+۲)
-	تابستونی (DST)	DST (جهونی ساعت)
اینترنتی دامنه		.fl
تلفن پیش‌شماره		+۳۵۸+

دِتا فنلاندی و سوئدی زوون این کشور دله رسمیت دارنه. ۹۰ درصد این کشور دله فنلاندی‌زوون هستنه و سوئدی فقط چنتا ساحلی منطقه دله غرب، جنوب، و اُلند ِجزیره دله گپ بَزه وانه. این کشور دله حدوداً ۷۸ درصد لوتری‌مذهب هَستنه که مسیحیت ِپه‌روونه و ۲۰ درصد دیگه بی‌دین هستنه. فنلاند ره فنلاندی زوون دله سوئومی (Suomi) گانّه و فَنلاند ِ کلمه ره فرانسوی جه بَییتنه.

فنلاند قرن دوازَّهم جه تا اوائِل قرن نوزدهم سوئد ِسامون دله دَیّه و اون گادِر جه روسیه‌ی شه‌گردون مناطق جه بیّه و این وضعیت ره تا روسیه انقلاب زمون ادامه هِدا. فنلاند اروپای اتحادیه عضو هم هسته و ونه پول ِیکا یورو هسته. فلاند سال ۲۰۲۳ ناتو دله عضو بیّه. این کشور ِمردِم ِزندگی خله راحته و وشون ِزندگی کیفیت بالا دَره.

جغرافی

فنلاند شمال جه نروژ، شرق جه روسیه و غرب جه سوئد جه هم‌سامون هَسته. بوتنی خلیج ونه غرب، فنلاند ِخلیج ونه جنوب و بالتیک دریا ونه جنوب‌غربی دَرنه. فنلاند ره دریامونائون (=دریاچه‌ها) و جنگلون ِکشور دونّه چون ونه ۱۰ درصد ره دریامونائون دَپوشِنینه و ۷۳ درصد جنگل دارنه. رشته‌کوهون هم ونه شمالی نیمه دله زیادنه. این کشور دله ۲۰٬۰۰۰تا جزیره دانّه که سرجمع وشون گَتی ۱۰۰٬۰۰۰ کیلومتر مربع وانه. تابستون‌ها فنلاند دله کوتا و زمستون‌ها بلندنه. لاپلند (فنلاند ِشمالی ایالت) دله، زمستون بیّه په، دِ ماه خورشید دَرنِنه و تابستون هم دِ ماه خورشید مار نَشونه. فنلاند دومین کشوری هسته که بالاترین مناطق دله دَرنه و فقط ایسلند ِمختصات ونجه بالاته هسته.

تاریخ

فنلاند ِتاریخ مهمترین اتفاقات اینان هَستنه:

• فنلاند ِقدیمی مردمون ِنژاد فین بی‌یه که اواخر قرن اول و اوایل قرن دوم میلادی شه مهاجرت ره شروع هاکِرد بینه.
• قرن دوازدهم فنلاندی‌ها که خاستنه شه سامون ره روس‌ها حمله جه دَرامان دارِن، سوئد جه کومِک بِخاستنه و اینتی فنلاند سوئد ِمستعمره بیّه.
• سوئد سال ۱۸۰۹ فنلاند ره هِدائه الکساندر اول (روسیه‌ی ِتزار) ره و روس‌ها سال ۱۹۰۱ فنلاند ِمردم وسّه قانونگذاری ِمجلس و رأی ِحق هِدانه.
• بلشویک‌ها که روسیه دله سال ۱۹۱۷ انقلاب هاکِردنه، همون مجلس فنلاند ِاستقلال ره اعلام هاکرده و سال ۱۹۲۰ شوروی هم فنلاند ِاستقلال ره رسمیت بِشناسی‌یه.
• جهونی جنگ دوم په، فنلاند شه وضعیت ره طبیعی هاکرده و روسیه جه دِباره تجاری هم‌باز بَیّه.

سیاست

فنلاند ِسیاسی نظام جمهوری هسته که مجلس وه ره اداره کانده. رئیس‌جمهور فقط ونه این کشور دله نخست‌وزیر ره انتخاب هاکِنه و کابینه ره نخست‌وزیر اداره کانده. نخست‌وزیر و ونه کابینه ونه بتونِن مجلس جه رای اعتماد بَییرن. فنلاند ِمجلس ۲۰۰تا کارسی دانّه و هر نماینده چار سال کار کانده. رئیس‌جمهور اتا مسئولیت دیگه هم دانّه که خارجی سیاستون ِاداره هسته. رئیس‌جمهور ره هر شیش سال ات‌بار انتخاباتی انجمن عوض کانده.

سیاسی تقسیمات

نشون	فارسی جه	فنلاندی جه	سوئدی جه	نیشتنگا	نقشه
	لاپلند	Lappi	Lappland	رووانیه‌می	لاپلند شمالی اوستروبوتنیا کاینو شمالی کارلیا شمالی ساوونیا ساوونیای جنوبی جنوبی اوستروبوتنیا اوستروبوتنیا پیرکانما ساتاکونتا مرکزی اوستروبوتنیا مرکزی فلاند اصلی فلاند جنوبی کارلیا پی‌ینه تاواستیا اصلی تاواستیا اوسیما کیمنلاکسو اُلند
	شمالی اوستروبوتنیا	Pohjois-Pohjanmaa	Norra Österbotten	اولو
	کاینو	Kainuu	Kajanaland	کایانی
	شمالی کارلیا	Pohjois-Karjala	Norra Karelen	یوئنسو
	شمالی ساوونیا	Pohjois-Savo	Norra Savolax	کوئوپیو
	جنوبی ساوونیا	Etelä-Savo	Södra Savolax	میکلی
	جنوبی اوستروبوتنیا	Etelä-Pohjanmaa	Södra Österbotten	سینه‌یوکی
	مرکزی اوستروبوتنیا	Keski-Pohjanmaa	Mellersta Österbotten	کوکولا
	اوستروبوتنیا	Pohjanmaa	Österbotten	واسا
	پیرکانما	Pirkanmaa	Birkaland	تامپره
	مرکزی فلاند	Keski-Suomi	Mellersta Finland	ییوسکیله
	ساتاکونتا	Satakunta	Satakunda	پوری
	اصلی فلاند	Varsinais-Suomi	Egentliga Finland	تورکو
	جنوبی کارلیا	Etelä-Karjala	Södra Karelen	لاپه‌انرانتا
	پی‌ینه تاواستیا	Päijät-Häme	Päijänne Tavastland	لاهتی
	اصلی تاواستایا	Kanta-Häme	Egentliga Tavastland	همه‌انلینا
	اوسیما	Uusimaa	Nyland	هلسینکی
	کیمن‌لاکسو	Kymenlaakso	Kymmenedalen	کوتکا
	اُلند جزیره‌ئون	Ahvenanmaa	Åland	ماریهام

مردمون ِآمار

تاریخی جمعیت
سال	جمعیت	%±
۱۷۵۰	۴۲۱٬۰۰۰	—
۱۷۶۰	۴۹۰٬۰۰۰	۱۶٫۴ %
۱۷۷۰	۵۶۰٬۰۰۰	۱۴٫۳ %
۱۷۸۰	۶۶۰٬۰۰۰	۱۷٫۹ %
۱۷۹۰	۷۰۶٬۰۰۰	۷٫۰ %
۱۸۰۰	۸۳۷٬۰۰۰	۱۸٫۶ %
۱۸۱۰	۸۶۳٬۰۰۰	۳٫۱ %
۱۸۲۰	۱٬۱۷۷٬۵۰۰	۳۶٫۴ %
۱۸۳۰	۱٬۳۷۲٬۱۰۰	۱۶٫۵ %
۱۸۴۰	۱٬۴۴۵٬۶۰۰	۵٫۴ %
۱۸۵۰	۱٬۶۳۶٬۹۰۰	۱۳٫۲ %
۱۸۶۰	۱٬۷۴۶٬۷۰۰	۶٫۷ %
۱۸۷۰	۱٬۷۶۸٬۸۰۰	۱٫۳ %
۱۸۸۰	۲٬۰۶۰٬۸۰۰	۱۶٫۵ %
۱۸۹۰	۲٬۳۸۰٬۱۰۰	۱۵٫۵ %
۱۹۰۰	۲٬۶۵۵٬۹۰۰	۱۱٫۶ %
۱۹۱۰	۲٬۹۴۳٬۴۰۰	۱۰٫۸ %
۱۹۲۰	۳٬۱۴۷٬۶۰۰	۶٫۹ %
۱۹۳۰	۳٬۴۶۲٬۷۰۰	۱۰٫۰ %
۱۹۴۰	۳٬۶۹۵٬۶۱۰	۶٫۷ %
۱۹۵۰	۴٬۰۲۹٬۸۰۰	۹٫۰ %
۱۹۶۰	۴٬۴۹۶٬۲۲۰	۱۱٫۶ %
۱۹۷۰	۴٬۵۹۸٬۳۳۰	۲٫۳ %
۱۹۸۰	۴٬۷۸۷٬۷۷۰	۴٫۱ %
۱۹۹۰	۴٬۹۹۸٬۴۸۰	۴٫۴ %
۲۰۰۰	۵٬۱۸۱٬۰۰۰	۳٫۷ %
۲۰۱۰	۵٬۳۶۵٬۰۰۰	۳٫۶ %

زوون	۱۹۹۰	۲۰۰۰	۲۰۱۰
فنلاندی	۴٬۶۷۴٬۰۹۵	۴٬۷۸۷٬۲۵۹	۴٬۸۵۶٬۵۲۹
سوئدی	۲۷۳٬۴۹۵	۲۶۷٬۴۸۸	۲۶۵٬۹۸۲
سامی	۱٬۷۳۴	۱٬۷۳۴	۱٬۸۳۲
خارجی زوون	۲۴٬۵۵۰	۹۸٬۸۵۸	۲۲۲٬۹۲۶
روسی	۳٬۸۸۴	۲۸٬۱۷۹	۵۴٬۵۴۶
استونیایی	۱٬۳۹۴	۱۰٬۱۵۳	۲۸٬۳۵۵
سومالی	۰	۶٬۴۵۴	۱۲٬۹۸۵
انگلیسی	۳٬۵۱۸	۶٬۸۵۰	۱۲٬۷۵۸
عربی	۱٬۱۳۳	۴٬۸۷۵	۱۰٬۳۷۹

سال	مرد	زن	هر دِتا جنس
۱۹۸۶	۷۰٫۵	۷۸٫۷	۷۴٫۷
۱۹۹۶	۷۳٫۰	۸۰٫۵	۷۶٫۸
۲۰۰۶	۷۵٫۸	۸۲٫۸	۷۹٫۴
۲۰۰۸	۷۶٫۳	۸۳٫۰	۷۹٫۷
۲۰۰۹	۷۶٫۵	۸۳٫۱	۷۹٫۸

منابع

• وب‌سایت buchmesse.de (انگلیسی)