تاجیکسّون

جمهوری تاجیکستان
سیریلیک: Ҷумҳурии Тоҷикистон
تاجیکستان
جمهوری تاجیکستان; سیریلیک: Ҷумҳурии Тоҷикистон; تاجیکستان
	ملی شعار: آزادی، آرامی، آبادی
	تاجیکستان ِموقعیت
نیشتنگا; (و گتترین شهر)	دوشنبه; شرقی′۴۸°۶۸ شمالی′۳۳°۳۸ / ۶۸٫۸غرب ۳۸٫۵۵جنوب
رسمی زوون	تاجیکی; زبان روسی (زبان ارتباطات بین قومی)
حکومت ِنوع	جمهوری
حاکمون نوع ; • رئیس جمهور; • نخست‌وزیر	; امامعلی رحمان; عاقل عاقلف
موارد منجر به تشکیل; استقلال شوروی جه;	۱۸ شهریور ۱۳۷۰ (۹ سپتامبر ۱۹۹۱)
گتی
جمعیت
اچ‌دی‌آی (۱۳۸۶)	۶۷۳/۰ (بالا) (۱۲۲ام)
پول یکا	سامانی (TJS)
زمونی منطقه	TJT (جهونی ساعت+۵)
اینترنتی دامنه	.tj
تلفن پیش‌شماره	+۹۹۲

مختصات: شرقی′۴۸°۶۸ شمالی′۳۳°۳۸ / ۶۸٫۸غرب ۳۸٫۵۵جنوب / −۶۸٫۸;−۳۸٫۵۵

تاجیکسّون (فارسی جه: Ҷумҳурии Тоҷикистон) اتا کشور نوم هسه میونی آسیا دله. وه اتا شوروی جمهوری‌ئون جا بی‌یه.

اینتا کشور همساینون نوم هسه: چین، افغانستان، اوزبکستون و قزاقستون.

این کشور زوون فارسی با تاجیکی لهجه هسته ولی برخلاف ایران و افغانستون اتی سیریلیک خط جه شه زوون ره نویسنّه.

تاجیکستان ناخالص تولید سال ۲۰۰۵ نزدیک به ۲ میلیارد دلار بی‌یه.^[۳]

جوغرافی

تاجیکئون اتا سد کشور هسه.اینتا کشور ۱۴۳۱۰۰ کیلومتر موربع گتی درانه.ونه جمعیت ۹/۵ میلیون نغر هسه.ونه نیشته‌گا نوم دوشنبه هسه.

مردمون

این کشور مردمون سال ۲۰۱۴ میلادی ۸٬۱۶۰٬۰۰۰ نفر بینه. حدود ۷۹٫۹٪ مردم این کشور دله تاجیک هستنه که فارسی ِاتی مخصوص لهجه جا گپ زنّه. ۱۵٫۳٪ اوزبکی، ۱٫۱٪ روسی، ۱٫۱٪ قرقیزی، ۰٫۳٪ ترکمونی و ۰٫۳٪ تاتاری هستنه.^[۳]

تاجیکستان تاریخ ایران جه خله اشتراک دارنه و ایران ِمرکزیت ره اسلامی دوره این ناحیه داشته. خله از دانشمندون، سیاسیون و عالمون فارسی تاجیکستون ِاسایی سامون دله دَیینه.

دین حدود ۹۰٪ تاجیکون اسلام هسته (۹۵٪ سنی حنفی، اقلیت ۵٪ شیعه که غالباً شیعه اسماعیلی و کمته ۱٪ امامیه). شیعیون ویشتر بدخشان دله درنه. طریقت نقشبندیه هم شه صوفیون ره تاجیکستون دله هنتا دارنه.^[۴]

تقسیمات

نقشه تقسیمات کشوری تاجیکستان (۱- ولایت سغد، ۲- ناحیه‌های تابع جمهوری، ۳- ولایت ختلان، ۴- ولایت مختار کوهستان بدخشان)

تاجیکون ِولایات اینان هستنه:

بدخشان به مرکزیت خاروغ
سغد به مرکزیت خجند
ختلان به مرکزیت قُرغان‌تپه
جمهوری ِتابع ِولایات: اینان شه استقلالی ندارنه و نیشتگا جه دستور گیرنه.

منابع

↑ http://parliran.ir/index.aspx?siteid=1&pageid=2974
↑ اصل ۲ قانون اساسی تاجیکستان
↑ ^۳٫۰ ^۳٫۱ CIA - The World Factbook -- Tajikistan
↑ تاجیکستان در یک نگاه، سیدمحمد رکنی، بوشهر: شروع (۱۳۸۸)، صص ۱۸، ۳۶ و۳۷.

ویکی تلمبار دله بتونّی پرونده‌ئونی که تاجیکسّون خَوری دَره ره پیدا هاکنین.

[1] ttp://parliran.ir/index.aspx?siteid=1&pageid=2974

[2] اصل ۲ قانون اساسی تاجیکستان

[ciatajik-3] ۳٫۰ ^۳٫۱ CIA - The World Factbook -- Tajikistan

[4] تاجیکستان در یک نگاه، سیدمحمد رکنی، بوشهر: شروع (۱۳۸۸)، صص ۱۸، ۳۶ و۳۷.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]