یونانی زوون یا هلنی زوون (یونانی جه: Ελληνικά) اتا مستقل زوون هسته که هندواروپایی تبار جه هسته و اسا یونان و قبرس کشورون و اروپای اتحادیه دله رسمیت دارنه و مدیترانه‌ی وَر-تا-وَر ونجه گپ زنّه. این زوون طولانی‌ترین تاریخ مستند ره میون تموم زوون‌هایی که هنتا زنده هستنه، دارنه و حداقل ۳۵۰۰ سال هسته که بنویشته وونه.[۶] وشون الفبا یونانی خط هسته که فینیقی خط جه بَییت بیّه و خط‌های لاتین، سیریلیک، ارمنی، قبطی، و گوتی ونجه تقلید هاکردنه.

یونانی
ελληνική، νέα ελληνικά‎
  مقدار دچی‌ین (P18) ویکی دیتا دله

گنش‌کرون 13100000 (ماری زوون) (۲۰۱۹)[۲]
13156880 (۲۰۱۸)[۳]
13000000   مقدار دچی‌ین (P1098) ویکی دیتا دله
کشور یونان
قبرس
استرالیا
آلبانی
ارمنستون
بریتانیا
آلمان
گرجستون
مصر
اسرائیل
ایتالیا
قزاقستون
کانادا
روسیه
متحده ایالات آمریکا
تورکیه[۴]
اوکراین
سوئد
آبخازیا
آذربایجون[۵]
رومانی[۵]  مقدار دچی‌ین (P17) ویکی دیتا دله
بومی جائون آلبانی
یونان
قبرس  مقدار دچی‌ین (P2341) ویکی دیتا دله
جمله‌دله‌یِ ترتیب فاعل-فعل-مفعول  مقدار دچی‌ین (P4132) ویکی دیتا دله
خانواده هندو-اروپایی زوونون ونه پارامتر ره Wikidata دله دچی‌ین
استاندارد
ایزو 639-1 el
ایزو 639-2 gre  مقدار دچی‌ین (P219) ویکی دیتا دله
ایزو 639-2 ellgre
ایزو 639-3 gre و ell  مقدار دچی‌ین (P220) ویکی دیتا دله
ایزو 639-5 grk  مقدار دچی‌ین (P1798) ویکی دیتا دله
  مقدار دچی‌ین (P1846) ویکی دیتا دله

 این زوونِ ویکی‌پدیا

یونانی حداقل هزاره سوم پیش از میلاد جه بالکان دله گپ بزه بی‌یه. قدیمی‌ترین اثر مکتوبی که یونانی جه هسته، اتا رسی کتیبه هسته که سال ۱۴۵۰ تا ۱۳۵۰ پیش از میلاد شنه[۷] یونانی زوون دنیا و اروپایِ تاریخ دله خله اهمیت دارنه و ونه ادبیات باعث هسته که هنتا هم خله مردمون دل خانه که این زوون ره یاد بَیرن. هومر، سوفکلس و آیسخولوس جه بَی تا عهد جدید که مسیحیت اصلی کتاب هسته، این زوون جه بنویشته بَینه و این زوون فلسفه و تاریخ و علوم مختلف دله اولین آثار ره بوجود بیارده.

الفبا

دچی‌ین

وشون الفبا ۲۴ حروف دارنه و اتا از کاملترین سامانه‌های الفبایی و نیز کهنه‌ترین الفبایی هسته که هنتا کار بزه وانه. چپ به راست بنویشت وانه و خله خط‌هایی که اسا درنه، ونه سر جه بساته بَینه. ونه حروف ره اینجه راست-به-چپ جه وینی:

کپتال
Α Β Γ Δ Ε Ζ Η Θ Ι Κ Λ Μ Ν Ξ Ο Π Ρ Σ Τ Υ Φ Χ Ψ Ω
اسمال
α β γ δ ε ζ η θ ι κ λ μ ν ξ ο π ρ σ/ς τ υ φ χ ψ ω

تلفظ:

  • Α α: آلفا
  • Β β: بتا
  • Γ γ: گاما
  • Δ δ: دلتا
  • Ε ε: اپسیلن
  • Ζ ζ: زتا
  • Η η: اتا
  • Θ θ: تتا
  • Ι ι: یوتا
  • Κ κ: کاپا
  • Λ λ: لاندا
  • Μ μ: موو
  • Ν ν: نوو
  • Ξ ξ: کی سی
  • Ο ο: اُمیکرون
  • Π π: پی
  • Ρ ρ: رو
  • Σ σ/ς: سیگما
  • Τ τ: تاو
  • Υ υ: آپسیلن
  • Φ φ: فی
  • Χ χ: خی
  • Ψ ψ: سای
  • Ω ω: اُمگا

منابع

دچی‌ین
  1. https://www.ethnologue.com/
  2. عنوان : Ethnologue — ناشر: SIL International — چاپ 25[۱]https://www.ethnologue.com/ — هارشی‌ین تاریخ: ۲۳ آوریل ۲۰۲۲
  3. https://web.archive.org/web/20180612211456/https://www.ethnologue.com/language/ell — هارشی‌ین تاریخ: ۱ آوریل ۲۰۱۸ — تلمبار بئی ازاصل — نقل‌قول: Total users in all countries: 13,156,880
  4. https://www.routledge.com/Minorities-and-Nationalism-in-Turkish-Law/Bayir/p/book/9781138278844
  5. https://www.routledge.com/Minorities-and-Nationalism-in-Turkish-Law/Bayir/p/book/9781138278844
  6. "Greek language". Encyclopædia Britannica, Inc. Retrieved 29 April 2014. {{cite web}}: Unknown parameter |encyclopedia= ignored (help)
  7. "Ancient Tablet Found: Oldest Readable Writing in Europe". National Geographic Society. 30 March 2011. Retrieved 22 November 2013.