گنبد کاووس شهرستان
شهرستان گنبد کاووس اتا از شهرستانای ایران هسه که استان گلستان دله قرار داينه. شهر گنبد کاووس مرکز اینتا شهرستان هسه و جمعیتش در سال ۱۳۸۵، برابر با ۲۸۹٬۶۴۷ نفر بيه [۲]. اغلب ساکنان اینتا شهرستان ر ترکمنون تشکیل دننه. همينتي مهاجرانی از دیگر جائون از جمله سیستان و بلوچستان، آذربایجان، شاهرود، سمنان و خراسان در اینتا شهرستان زندگی کننه.
گنبد کاووس شهرستان  
|
تقسیمات کشوری
دچیینشهر: گنبد کاووس
شهر: اینچه‌برون.
نوم
دچیینگنبد یا گنبد کاووس یا گنبد قابوس که قبالاً جرجان یا گرگان گتنه. گرگان(نوم قبلي گنبد کاووس) نوم شهر و شهرستان و نوم سرزمینی باستانی در جنوب شرقی دریای مازندران هسه. در زوون باستانی وِ رِ گورگان و ورکان و در زوون یونانی هیرکان یا هیرکانیا و در زوون عربی جرجان گتنه. (شهر و شهرستانی که اَمروز گرگان وِ رِ گننه تا سال ۱۳۱۶ خورشيدي موسوم به استرآباد بيه، و همه منطقه گرگان قدیم، در تقسیمات کشوری امروز، استان گلستان نوم داينه.)
تاریخچه
دچیینکاوشای باستان‌شناسی پیشینه تمدن اینتا منطقه ر ۵ تا ۶ هزار سال اعلام هكرده نه. با اینتا تمدن کهن، تاریخی پرفراز و نشیب، آثار و بقایای باستانی فراوون و با دانشمندانی نومدار و اقوامی مقتدر و نجیب، گرگان(کنبد کاووس) جایگاهی رفیع و سهمی ارزشمند در تاریخ و تمدن باشکوه ایران داينه. با بيموئن اسلام و در سالاي آغازین اونتا ایالت گرگان جایگاه ارزشمندی در شکوفایی فرهنگ و تمدن اسلامی داشته. شهرای جرجان و استراباد از اینتا ایالت مهد گت دانشمندان اونتا دوره بيه. عنصرالمعالی کیکاووس (از آخرین امیران آل زیار و نگارنده کتاب گرانقدر قابوسنامه) و عبدالقاهر جرجانی (صاحب تألیفات گرانبها در صرف و نحو و معانی و بیان عربی) در تحول ادبیات فارسی و عربی نقش مهمی داشتنه. قابوسنامه ر، همچنین، مجموعه تمدن اسلام پیش از مغول نم هدانه.
در علم پزشکی نیز اینتا منطقه سهم عمده‌ای در جهان اسلام داشته جوري که دتا از معروفترین پزشکون ایران و جهان، ابوسهل مسیحی و سیداسماعیل (حکیم) جرجانی صاحب دایره‌المعارف ذخیره خوارزمشاهی، از این سرزمین بينه. اینتا سرزمین که طول تاریخ از ایالت‌های مهم ایران بيه، در سال ۱۳۱۶ به سرزمین مازندران ملحق بيه.