ایرلند جمهوری
مختصات: ۳″ ۱۶′ ۶°غربی ۳۹″ ۲۰′ ۵۳°شمالی / عبارتون خطا: < ِعملگر اَمه وسّه آشنا نییه ۵۳٫۳۴۴۱۷جنوب
ایرلند (ایرلندی جه: Éire) اتا اروپایی کشور هسته که اروپای شمالغربی وَر، ایرلند جزیره دله، قِرار دانّه. ونه رسمی نوم ایرلند ِجمهوری هسته و ولی جنوبی ایرلند نوم جه بِشناسییه وانه.
Poblacht na hÉireann Republic of Ireland ایرلند |
||||||
---|---|---|---|---|---|---|
ملی سرود: «سرباز ِآواز» |
||||||
نیشتنگا (و گتترین شهر) | دوبلین غربی′۴°۱۸ شمالی′۲۰°۵۳ / عبارتون خطا: < ِعملگر اَمه وسّه آشنا نییه ۵۳٫۳۳۳جنوب | |||||
رسمی زوون | انگلیسی و ایرلندی | |||||
حکومت ِنوع | جمهوری | |||||
حاکمون نوع رئیس جمهور • نخست وزیر |
مایکل دی هیگینز ادنا کنی |
|||||
موارد منجر به تشکیل بریتانیا جه |
||||||
گتی | ||||||
- | گتی | ۷۰٬۲۷۳کیلومتر مربع (۱۲۰ام) | ||||
- | ئو (٪) | ۲٫۰۰ | ||||
جمعیت | ||||||
- | سرشماری | ۴٬۶۰۹٬۶۰۰ (۲۰۶ام) |
||||
- | جمعیت انبسی | ۶۰/km۲ (142) | ||||
پول یکا | یورو (€)۱ (Euro ) |
|||||
زمونی منطقه | CET (جهونی ساعت+۰) | |||||
- | تابستونی (DST) | DST (جهونی ساعت) | ||||
اینترنتی دامنه | .ie | |||||
تلفن پیششماره | +۳۵۳ |
ایرلند ِکشور فقط اتّا کشور جه خاشکی سَره همسامون هسته؛ این اتا کشور بریتانیائه. بریتانیا اتا ایالِت دانّه که ونه نوم شمالی ایرلند هسته و ایرلند ِجمهوری ِشمالی سامون ِسَر کَته و این جزیرهی ِیکشیشم ره دانّه. جنوبی ایرلند ِغربی سمت اطلس اوقیانوس، ونه شرق ایرلند دریا و ونه جنوب و جنوبغربی کلتی دریا و سن جورج کانال قرار دارنه. ایرلند ِدریا ره که یور بورِن، اون وَرته بریتانیای ِجزیره دَره که انگلیس، ولز و اسکاتلند ره شامل وانه.
جنوبی ایرلند ِنیشتنگا (=پایتخت) دوبلین هسته. این کشور ۴٫۶ میلیون نفر جمعیت دانّه و ونه گـَتی (= مساحت) ۷۰٬۲۷۳ کیلومتر مربع هسته. ایرلند ِجمهوری اروپای اتحادیه دله هم عضو هسته و ۱ ژانویه ۱۹۷۳ جه این اتحادیه دله دَره و یورو جه استفاده کانده. ایرلند دله چارتا ایالت دَرنه که اولستر، کناخت، لینستر و مانستر هَستنه.
مردمون
دچیینایرلند قبلاً بریتانیای ِخاک دله دَیییه. این کشور ِمردِمون سالها شورش کاردنه و انگلیس ِنیرو جه جنگ داشتنه تا بِتونِستنه شه استقلال ره پیدا هاکِنِن. ایرلند ِآزادیخائون آخر هم نتونِستنه تموم ِمناطقی که ایرلندیها دَیینه ره اتا سِوا کشور هاکِنِن و هَنتا شمالی ایرلند ِسرزمین دَره بریتانیا سامون دله. ایرلندی و انگلیسی دِتا زوون هستنه که ایرلند دله رسمینه. ایرلندی این کشور ِبومی زوون بییه ولی اسا دیگه انگلیسی ِگِنِشکَرون ویشته بَیینه و این زوون ویشته کاربُرد دانّه. جنوبی ایرلند دله ویشته رومیکاتولیک ِپهروو هَستنه و وشون ِجمعیت حدوداً 84.2% ِجمعیت ره تشکیل دِنه.
سیاست
دچیینایرلند دله پارلمونی نظام حاکِم هَسته. رئیس جمهور که دولِت ِرئیس هسته اتا ۷ ساله دوره وسّه انتخاب وانه و حداکثر بتونده دِ دوره رییسجمهور بمونده.
شند ِمجلس این کشور دله سنا کار ره انجام دِنه. این مجلس ۶۰ عضو دانّه که ۱۱ نفر ره نخستوزیر تعیین کانده، ۶ نفر ره دانشگائون انتخاب کانّه و ۴۳ نفر غیرمستقیم انتخاب وانّه تا پنج ساله دوره دله شه صنفی و مخصوص ِمنافع ره دارِن.
دویل این کشور دله پارلمون ِکار ره کانده. این مجلس دله ۱۶۶نفر عضونه که مردِم، پنج سال وسّه، وشون سَر رأی دِنّه. نخستوزیر و وزیرون ِشورا ره دویل نومزه کانده تا رئیسجمهور اتا ره انتخاب هاکِنه.
ایرلند ِمهمترین احزاب اینان هَستنه:
- فیانا فیل (متمایل به راست)
- فینه گیل (متمایل به راست)
- کارگرون ِحزب (چپ)
- پیشروی ِدموکراتون (متمایل به راست)
تقسیمات
دچیینایرلند دله ۴تا ایالِت دَرنه. که وشونها نوم اولستر، کناخت، لینستر و مانستر هَسته. این چارتا ایالِت دله سرجمع ۳۴تا شهرستون دره.
ادبیات
دچیینایرلند ِادبیات خله قوی هسته. وشون انگلیسی زوون ِادبیات سَره خله زحمت بَکشینه. شعر بائوتِن سَره هم ایرلندی ِزوون قدیمیترین بومی شعرون ره دانّه که اروپا دله دَیییه. جاناتان سوییفت که انگلیسی دله هجو بنویشتن ره ابداع هاکِرده، گالیور مسافرت و اتا ساده پیشنهاد ِکتاب ره بنویشته که خله معروفنه. اسکار وایلد هم اتا ایرلندی نویسنده بییه که ونه طنز خله معروفه.
قرن بیستم دله، ایرلند چار بار ادبیات نوبل ره بَوِرده: جرج برنارد شاو، ویلیام باتلر ییتس، ساموئل بکت و سیموس هینی. ضمناً جیمز جویس هم اتا معروف نویسنده بییه که خله ونه تأثیر انگلیسی ادبیات سَره زیاده. ایرلندی نویسندگون ِکتابون دله روستایی زندگی هاکِردِن خله طرفدار دانّه. جان مک گاهرن و سیموس هینی منجمله افرادی هَستنه که اینتی بنویشتن وسّه معروفنه.[۱]
منابع
دچیینویکی تلمبار دله بتونّی پروندهئونی که ایرلند جمهوری خَوری دَره ره پیدا هاکنین. |
Wikipedia contributors, "Ireland," Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Ireland&oldid=490502061 (accessed May 6, 2012).