تابستونی المپیک

المپیکِ تابستونی کائون (به فرانسوی: Jeux olympiques d'été) اتا ورزشی تورنمنت هسته که هر چار سال ات‌بار برگزار وونه. اولین کَش، سال ۱۸۹۶ آتن، یونان دله این مسابقات ره برگزار هاکردنه و آخرین بازی‌ها سال ۲۰۲۱ توکیو، جاپون دله برگزار بیّه. المپیک بین‌المللی کمیته (IOC) اینتا مسابقاتِ مسئول هسته که سازماندهی و نظارت ونه گردن دره. سال ۱۹۰۴ تاسا کسایی که المپیک دله مقوم یارنه ره مدال دِنّه. نفر اول طلا، دوم نقره و سوم برنز مدال گیرنه. المپیک اتی چله هم دارنه که زمستونی المپیک نوم دارنه و تابستونی المپیکِ دستوری بساته بیّه.

المپیک نماد که پنج‌تا متصل حلقه هستنه، پنج قاره‌یِ مردمون ره سراق دنه.

المپیکِ مسابقات مدام گت‌تر وونه؛ اولین دوره فقط ۲۵۰ نفر مَرد، که چارده‌تا کشور جه بمو بینه، المپیک دله شرکت هکردنه ولی اسا بیش از یازده هزار نفر، که نصف-به-نصف زنان هم درنه، مسابقه دنّه و تقریباً تموم کشورون جه این تورنمنت دله درنه. المپیک تا اسا نوزده‌تا کشور دله برگزار بیّه که پنج‌تا قاره دله دَینه. آمریکای متحده ایالات پنج کش (۱۹۰۴، ۱۹۳۲، ۱۹۸۴، و ۱۹۹۶)، بریتانیا سه دفعه (۱۹۰۸، ۱۹۴۸، و ۲۰۱۲)، یونان دِ بار (۱۸۹۶ و ۲۰۰۴)، فرانسه سه کَش (۱۹۰۰، ۱۹۲۴ و ۲۰۲۴)، آلمان دِ بار (۱۹۳۶ و ۱۹۷۲)، استرالیا دِ دفعه (۱۹۵۶ و ۲۰۰۰) و جاپون هم دِ بار (۱۹۶۴ و ۲۰۲۰) میزبان بَینه و کشورون دیگه هرکمین ات صوه میزبانی هکردنه: سوئد (۱۹۱۲)، بلجیک (۱۹۲۰)، هلند (۱۹۲۸)، فلاند (۱۹۵۲)، ایتالیا (۱۹۶۰)، مکزیک (۱۹۶۸)، کاندا (۱۹۷۶)، شوروی (۱۹۸۰)، جنوبی کره (۱۹۸۸)، ایسپانیا (۱۹۹۲)، چین (۲۰۰۸) و برزیل (۲۰۱۶)

فقط پنج‌تا کشور درنه که تموم المپیک‌های دله شرکت داشتنه: استرالیا، فرانسه، بریتانیا، یونان و سوییس. استرالیا و فرانسه و بریتانیا هر دوره اقلاً اتا مدال ره بَیتنه و تنها کشوری که تموم دوره‌ها طلا داشته، بریتانیا هسته. آمریکایِ متحده ایالات بیشترین مدال و بیشترین طلا ره داشته و ویشترین دوره اول بیّه. آمریکایِ په شوروی، بریتانیا و چین درنه.

تابستونی المپیک میزبانون

بازی‌ها	سال	میزبان	افتتاح کننده	تاریخ	کشورها	شرکت‌کنندگان			ورزش‌ها	رشته‌ها	رویدادها	بهترین کشور	منبع
						مجموع	مرد	زن
۱۸۹۶	۱۸۹۶	آتن، یونان	جرج اول یونان	April 6 - April 15	14	241	241	0	9	10	43	آمریکای متحده ایالات	[۱]
۱۹۰۰	۱۹۰۰	پاریس، فرانسه	پیر دو کوبرتن	14 May – 28 October	24	997	975	22	19	20	85	فرانسه	[۲]
۱۹۰۴	1904	سنت لوئیس، میزوری، ایالات متحده آمریکا	دیوید رونالد فرانسیس	1 July – 23 November	12	651	645	6	16	17	94	آمریکای متحده ایالات	[۳]
۱۹۰۸	1908	لندن، گت ِبریتانیا	ادوارد هفتم (پادشاهی متحده)	27 April – 31 October	22	2008	1971	37	22	25	110	گت ِبریتانیا	[۴]
۱۹۱۲	1912	استکهلم، سوئد	گوستاو پنجم سوئد	6–22 July	28	2407	2359	48	14	18	102	آمریکای متحده ایالات	[۵]
۱۹۱۶	1916	برلین، آلمان	این دوره جهونی اول جنگ خاطر سر نیته
۱۹۲۰	1920	آنتورپ، بلژیک	آلبرت یکم بلژیک	14 August – 12 September	29	2626	2561	65	22	29	156	آمریکای متحده ایالات	[۶]
۱۹۲۴	1924	پاریس، جمهوری سوم فرانسه	گاستون دومرگ	4 May – 27 July	44	3089	2954	135	17	23	126	آمریکای متحده ایالات	[۷]
۱۹۲۸	1928	آمستردام، هلند	دوک هنری مکلنبورگ شورین	28 July – 12 August	46	2883	2606	277	14	20	109	آمریکای متحده ایالات	[۸]
۱۹۳۲	1932	لس‌آنجلس، ایالات متحده آمریکا	چارلز کورتیس	30 July – 14 August	37	1332	1206	126	14	20	117	آمریکای متحده ایالات	[۹]
۱۹۳۶	1936	برلین، آلمان نازی	آدولف هیتلر	1–16 August	49	3963	3632	331	19	25	129	آلمان	[۱۰]
۱۹۴۰	1940	هلسینکی، فنلاند توکیو، ژاپن	اول هدانه هلسینکی ره، اما دیمین جهونی جنگ وسه ونجه بئیتنه هدانه توکیو ره. که جنگ وسه بیه کلاً سر نئیته.
۱۹۴۴	1944	لندن، گت ِبریتانیا	بازم دیمین جهونی جنگ وسه سر نیته
۱۹۴۸	1948	لندن، گت ِبریتانیا	جرج ششم	29 July – 14 August	59	4104	3714	390	17	23	136	آمریکای متحده ایالات	[۱۱]
۱۹۵۲	1952	هلسینکی، فنلاند	یوهو کوستی پاسیکیوی	19 July – 3 August	69	4955	4436	519	17	23	149	آمریکای متحده ایالات	[۱۲]
۱۹۵۶	1956	ملبورن، استرالیا	شاهزاده فیلیپ، دوک ادینبرا	22 November – 8 December	72	3314	2938	376	17	23	151	شوروی	[۱۳]
۱۹۶۰	1960	رم، ایتالیا	جیووانی گرونچی	25 August – 11 September	83	5338	4727	611	17	23	150	شوروی	[۱۴]
۱۹۶۴	1964	توکیو، ژاپن	هیروهیتو	10–24 October	93	5151	4473	678	19	25	163	آمریکای متحده ایالات	[۱۵]
۱۹۶۸	1968	مکزیکو سیتی، مکزیک	گوستاوو دیاز اورداز	12–27 October	112	5516	4735	781	18	24	172	آمریکای متحده ایالات	[۱۶]
۱۹۷۷	1972	مونیخ، آلمان غربی	گوستاو هاینمان	26 August – 10 September	121	7134	6075	1059	21	28	195	شوروی	[۱۷]
۱۹۷۶	1976	مونترآل، کانادا	الیزابت دوم	17 July – 1 August	92	6084	4824	1260	21	27	198	شوروی	[۱۸]
۱۹۸۰	1980	مسکو، شوروی	لئونید برژنف	19 July – 3 August	80	5179	4064	1115	21	27	203	شوروی	[۱۹]
۱۹۸۴	1984	لس‌آنجلس، ایالات متحده آمریکا	رونالد ریگان	28 July – 12 August	140	6829	5263	1566	21	29	221	آمریکای متحده ایالات	[۲۰]
۱۹۸۸	1988	سئول، کره جنوبی	روه تای-وو	17 September – 2 October	159	8391	6197	2194	23	31	237	شوروی	[۲۱]
۱۹۹۲	1992	بارسلون، اسپانیا	خوآن کارلوس اول اسپانیا	25 July – 9 August	169	9356	6652	2704	25	34	257	المپیک متحده تیم	[۲۲]
۱۹۹۶	1996	آتلانتا، ایالات متحده آمریکا	بیل کلینتون	19 July – 4 August	197	10318	6806	3512	26	37	271	آمریکای متحده ایالات	[۲۳]
۲۰۰۰	2000	سیدنی، استرالیا	ویلیام دین	15 September – 1 October	199	10651	6582	4069	28	40	300	آمریکای متحده ایالات	[۲۴]
۲۰۰۴	2004	آتن، یونان	کنستانتینوس استفانوپولوس	13–29 August	201	10625	6296	4329	28	40	301	آمریکای متحده ایالات	[۲۵]
۲۰۰۸	2008	پکن، جمهوری خلق چین	هو جینتائو	8–24 August	204	10942	6305	4637	28	41	302	چین	[۲۶]
۲۰۱۲	2012	لندن، گت ِبریتانیا	الیزابت دوم	27 July – 12 August	204	10768	5992	4776	26	39	302	آمریکای متحده ایالات	[۲۷]
۲۰۱۶	2016	ریو دو ژانیرو، برزیل	میشل تامر	5–21 August	207	11,238	6,179	5,059	28	42	306	آمریکای متحده ایالات	[۲۸]
۲۰۲۰	2020	توکیو، ژاپن	ناروهیتو	23 July – 8 August 2021	206	11,676	5,982	5,494	33	50	339	آمریکای متحده ایالات
۲۰۲۴	2024	پاریس، فرانسه	امانوئل مکرون	26 July – 11 August 2024	206	10,714	5,357	5,357	32	48	329
۲۰۲۸	2028	لس‌آنجلس، ایالات متحده آمریکا	TBA	14 July – 30 July 2028	هنو نرسیه
۲۰۳۲	2032	بریزبن، استرالیا	TBA	23 July – 8 August 2032	هنو نرسیه

منبع

• ویکی‌پدیای کارزنون، «Summer Olympic Games»، انگلیسی ویکی‌پدیا، آزاد دانشنومه، دله. (هارشی‌یه بَیی ۲ آوریل ۲۰۲۳).