کریمه
- دیگه کاروری ئون سر کریمه (گجگجی بایری) ره بوینین.
مختصات: ۰″ ۶′ ۳۴°شرقی ۰″ ۵۶′ ۴۴°شمالی / ۳۴٫۱غرب ۴۴٫۹۳۳۳۳۳جنوب
کریمه شابلون:اوکراینی جه، (روسی جه: Крым)، (کریمه ِتاتاری جه: Qırım)، اتا جزیره‌مونائه كه سیو دریای شمال دره. این منطقه اوکراین ِشنه و شه‌مختار (خودمختار) محسوب وانه. این جمهوری گتی ۲۵٬۵۰۰ کیلومتر مربع و ونه جمعیت حدوداً ۲٬۳۰۰٬۰۰۰ نفر هسته. این جمهوری رسمی زوون اوکراینی‌ئه ولی روسی و کریمه‌ای تاتاری ویشته گپ بزه وانّه.
| |||||
| |||||
| |||||
| شعار: «Процветание в единстве» رفاه، اتحاد جه | |||||
| میهنی سرود : «Нивы и горы твои волшебны, Родина» 'ته دشت و دامون پر خير و وره، مه مملكت' | |||||
| نیشتنگا | سیمفروپول | ||||
| گتترین شهر | سیمفروپول، یوپاتوریا، کرچ، تئودوزیا، یالتا | ||||
| رسمی زوون | اوکراینی. روسی تاتاری کریمه | ||||
| حکومت | اوکراین ِشه‌مختار جمهوری | ||||
| رئیس جمهور | اوکراین رئیس جمهور | ||||
| نخست‌وزیر | آناتولی بوردیوگوف | ||||
| مجلس سخنگوی | بوریس دیچ | ||||
| گتی | ۲۶٬۲۰۰ کیلومتر مربع | ||||
| جمعیت | ۱٬۹۹۴٬۳۰۰ (۲۰۰۵) | ||||
| پول یكا | هریونیای اوکرائین (UAH) | ||||
| اینترنتی دامین | .crimea.ua | ||||
| تلفن پیش‌شماره | +۳۸۰ | ||||
| زمون اختلاف | UTC+۲ | ||||
تاریخ
دچییننیکیتا خروشچف (شوروی ِرهبر) سال 1954 کریمه ره بعنوان هدیه بی‌یشته اوکراین ِایالِت دله، اوکراین سال 1991 اتا مستقل کشور بیّه و کریمه ونه سامون دله بموندسته ولی اتا پیمون بی‌یشتنه که روسیه بتونده شه ناوئون ره سیو دریا دله داره و کریمه جه این مسئله سَره استفاده هاکنه. سه سال بعد، یعنی سال 1994، بوداپست ِپیمون امضا بیه که گاته آمریکا، روسیه و انگلیس ونه اوکراین ِاستقلال ره حفظ دارِن و وه ره حمله نَکانِن. این پیمون همینجور گاته که این کشورون نَوِنه اوکراین ره مِزراب بی‌یلِن و وه ره مجبور هاکِنِن که اتا کار ره انجام هاده یا نا.[۱]
اوکراین ِبحران سَره که این کشور ِروسی مردمون شورش هاکِردنه، روسیه‌ی ِحمایت جه ۱۷ مارس ۲۰۱۴، کریمه‌ی ِجزیره‌مونایِ ۹۷ درصدِ مردم اتا رفراندوم دله رای هدانه كه خانّه روسیه تن وَصله بَخارِن. روسیه هم وشون خاسته ره رسماً قبول هاكاده.[۲]
جوغرافیا
دچییناین جزیره‌مونا جنوب و غرب جه سیو دریا و شرق جه آزوف دریا جه وَر خانّه.
جمعیت
دچیینسرشماری سال ۲۰۰۱ اینجه جمعیت ره ۲٬۰۳۳٬۷۰۰ نفر و جمعیت انبسی ره ۷۸ نفر هر کیلومتر مربع دله تخمین زنده. کریمه شهرون مهم اينان هستنه:
| رجه | شهر | تا سال | جمعیت |
|---|---|---|---|
| ۱ | سیمفروپول | ۲۰۰۵ | ۳۴۲٬۵۰۰ |
| ۲ | سواستوپول | ۲۰۰۵ | ۳۶۰٬۰۰۰ |
| ۳ | کرچ | ۲۰۰۵ | ۱۵۲٬۲۰۰ |
| ۴ | ایوپاتوریا | ۲۰۰۵ | ۱۰۵٬۲۰۰ |
| ۵ | یالتا | ۲۰۰۵ | ۹۰٬۰۰۰ |
| ۶ | فئودوسیا | ۲۰۰۴ | ۶۹٬۲۰۰ |
تقسیمات
دچی‌ین
- Bachtjisaraj rajon
- Bilohirsk rajon
- Dzjankoj rajon
- Kirovske rajon
- Krasnohvardijske rajon
- Krasnoperekopsk rajon
- Lenine rajon
- Nizjnohirskyj rajon
- Pervomajske rajon
- Rozdolne rajon
- Saky rajon
- Simferopol rajon
- Sovjetskyj rajon
- Tjornomorske rajon
خودمختار شهرون تقسیمات
دچی‌ین- Alusjta kommun
- Armjansk kommun
- Dzjankoj kommun
- Jevpatorija kommun
- Kertj kommun
- Krasnoperekopsk kommun
- Saky kommun
- Simferopol kommun
- Sudak kommun
- Feodosija kommun
- Jalta kommun
- Sevastopol kommun (ویژه شهر)
منابع
دچی‌ین- بریتانیکا دانشنومه، چاپ یازهم.