هومو ساپینس
 هومو ساپینس | |
|---|---|
 |
|
| رج مرتبه | تی[۱][۲] |
| علمی طبقه‌بندی | |
| جور محدوده | زنده‌ئون |
| جور قلمرو | Apoikozoa |
| قلمرو | هوپس‌زیان |
| جیر قلمرو | نفروزوآ |
| فرعی قلمرو | لامیزه‌دومی‌ها |
| چله | رسن‌دارون |
| جیر چله | میرکادارون |
| فرعی چله | پوشیده‌سران |
| جور رجه | پستاندارسان‌ها |
| رجه | Boreosphenida |
| جیر رجه | یوثریا |
| فرعی رجه | جفت‌دارون |
| پیل راسته | شمال‌هوددان |
| گت راسته | هونیاسنجابک‌مونائون |
| گت راسته | هونیاکان |
| میونه راسته | نخستی‌ریختان |
| راسته | نخستی‌سانان |
| جیر راسته | ساده‌بینیان |
| فرعی راسته | میمونان |
| پچیک راسته | راست‌بینیان |
| جور خانواده | کپی |
| خانواده | انسان سانان |
| جیر خانواده | انسان‌ساییان |
| تبار | انسان‌تباران |
| جیر تبار | انسان‌تباریان |
| جنس | آدم‌مونان |
| علمی نوم | |
| Homo sapiens[۱][۲] کارل لینه ، ۱۷۵۸ |
|
| حاملگی دوره | 280 روز |
 |
|
 هومو ساپینس عکس نگارخنه - ویکی‌مدیا تلمبار |
|
کد ره دچی‌ین - دچی‌ین  | |
هومو ساپینس (نام علمی: Homo sapiens) که ونه معنی عاقل ِآدم یا آدمی که فکر کانده وونه، اتی مرحله از آدمونِ تکامل هسته. اِما، آدم‌هایی که اسا زندگی کامبی، هومو ساپینس ِات جیرچله (= زیرشاخه) جا هستمی. غیر این آدم‌هایی که اسا درنه، ات‌جور آدم دیگه هم هومو ساپینس ِجیرچلّه بینه که اسا منقرض بَینه و وشون ره هومو ساپینس ایدالتو گاتنه.
تاریخچه
دچیینتقریباً ۱۰ تا ۲۰ میلیون سال پیش کم‌کم شادی‌ئون تبدیل به آدمیزاد بَینه و انسان اولیه تکامل جه بوجود بمو. ولی اَی تقریباً ۱٫۸ تا ۰٫۲ میلیون سال پیش تکامل ویشته تأثیر هاکرده و هومو ارکتوس (= آدمی که شه لینگ‌سر اِستائه) تبدیل این آدمی بیّه که وه ره هومو ساپینس (= آدمی که تونده فکر هاکنه) گانّه. آدمی که تونسته فکر هاکنه، شه دِ چلّه بی‌یه که اتا ره هومو ساپینس ایدالتو گاتنه که ونه فسیل ره اتیوپی دله پیدا هاکردنه و شواهد سِراق دِنّه که وه ۱۶۰٫۰۰۰ سال پیش منقرض بیّه؛ اتا چلّه دیگه همین آدمونی هستنه که اسا درنه.[۴] اتی دیگه آدمون هم دَیینه که وشون تبار فرق داشته و وشون ره نئو آندرتال گانّه؛ اینجور آدمون هم ۳۰ هزار سال پیش منقرض بَیینه ولی وشون DNA انسان‌های امروزی جه تا ۵۰۰ هزار سال پیش ات‌جور بی‌یه و احتمالاً وشون با امه اجداد ارتباط داشتنه و وشون نسل ات‌که قاطی‌بزه بیّه چون وشون ژن انسان امروزی دله دره.[۵]
انسان‌های امروزیِ آناتومی جه قدیمی‌ترین فسیل‌هایی که کشف هاکردنه، آفریقا شنه و ۱۹۵ هزار سال قدمت دارنه. این زمونی هسته که انسان امروزی تموم دیگر گونه‌ها و جیرچلّه‌ئون مختلف جه سیوا بیّه.[۶][۷][۸][۹][۱۰] تحقیقات ثابت کانده که انسان‌های اولیه کوچ جایی که اسا کشورون نامیبیا و آنگولا درنه جه شروع بیّه و آفریقا جه آدمون بمونه و دنیا دله تنک بَینه.[۱۱][۱۲] البته انتخاب طبیعی تموم نیّه و همین‌جور تکامل آدمون دله دمباله دارنه. حدود ۱۵ هزار سال پیش تاسا تغییرات زیادی آدمون ِژن دله ایجاد بیی‌یه.[۱۳]
منابع
دچی‌ین- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ دچی‌کر: دان ئی. ویلسون و DeeAnn M. Reeder — عنوان : Mammal Species of the World — ناشر: انتشارات دانشگاه جانز هاپکینز — چاپ سوم — ISBN 978-0-8018-8221-0 — لینک : http://www.departments.bucknell.edu/biology/resources/msw3/browse.asp?s=y&id=12100795 — هارشی‌ین تاریخ: ۱۸ سپتامبر ۲۰۱۵
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ نویسنده: فرانسیسکو جی ایالا — عنوان : Genera of the human lineage — منتسر بئیی: PNAS — جلد: 100 — صفحه: 7688 — عدد: 13 — https://dx.doi.org/10.1073/PNAS.0832372100 — https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12794185 — https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC164648 — لینک : http://www.departments.bucknell.edu/biology/resources/msw3/browse.asp?s=y&id=12100795
- ↑ نویسنده: کارل لینه — ناشر: Lars Salvius — تنک بیّن تاریخ: ۱۷۵۸ — جلد: 1 — صفحه: 20 — Systema Naturae
- ↑ Wikipeida. «Homo_sapiens#cite_note-19».
- ↑ Wikipedia. «Homo_sapiens#cite_note-20».
- ↑ Wikipedia. «Homo_sapiens#cite_note-21».
- ↑ Wikipedia. “Homo_sapiens#cite_note-22”.
- ↑ Wikipedia. “Homo_sapiens#cite_note-23”.
- ↑ Wikipedia. “Homo_sapiens#cite_note-24”.
- ↑ Wikipedia. “Homo_sapiens#cite_note-25”.
- ↑ Wikipedia. “Homo_sapiens#cite_note-26”.
- ↑ Wikipedia. “Homo_sapiens#cite_note-news.bbc.co.uk-27”.
- ↑ Wikipedia. “Homo_sapiens#cite_note-28”.