زرتشت
زرتشت یا زردشت (۶ فروردین ۱۷۶۸ ق.م. - ۵ دی ۱۶۹۱ ق.م. در بلخ) ئیرونی پیفومبر نوم کا زرتشتی کیش یا مَزدَیَسنا ر بساته. وه گاتائون سروشکر کا کوهن‌ترین بخش اوستا هسته.
وچگی دچی‌ین
زندگی دچی‌ین
قدیمی گپ این هسته کا زرتشت پونزَسالگی دله اتا ملّای پیش درس بخوندسن وسّه بورده ئو پس از ایعلام پیغومبری، زرتشت اون روج‌گارِ ئیرون خرخس نسوجر بلخ سامون چم کوچ هکارده. اینجه گشتاسب جه بخواسّه تا ونه کیش دله بیه؛ گشتاسب بعد اینتا که جاماسپ ئو فرشوشتر جه مشورت بیته، ترنه کیش ره قبول هکرده ئو زرتشت بتونسته شه کیش ره گتّر هکنه.
موجزون دچی‌ین
زرتشتی اوسانه‌ئون دله دره که زرتشت بعد اینکه بزا بیه برعکس دیگه نوزادون ریک هکرده. تش سو هاکردن بی چو ئو سندل ئو سُرِدار دکاشتن کاشمر دله فرو هکردن عصا جا بنه دله اتی ونه موجزا هسته.
بمرد دچی‌ین
زرتشت در سن ۷۷ سالگی دله ۱۱ کرچ‌ما بلخ نیایشگائ دله بدست اتا تورانی به ایسم توربراتور بکوشته بیّه. فردوسی گانه: زرتشت تورانیون ات‌دفه‌ای حمله گدر دله اتا تورانی دس جه بکوشت بیه. پهلوی کتابون دله خونشن نوم ر توربرادروش بائوته بیّه.
بقیه دینا دله وه نه وضع چه تی هسه؟ دچی‌ین
ایسلام دچی‌ین
ایسلام وه ره قبول دانه ئو وه ره مجوس ونگ کانده.
مانی‌یون دچی‌ین
مانی‌یون کیش زردتشت ره اتا پیغومبر دوندنه بودا ئو عیسای مون کا مانی بیتتیرین جا ر وشون دله دارنه.
مازرون ئو زرتشت دچی‌ین
بعضیا ریشه ایسم مازرون(به پارسی: مازندران) ره آمیجش هدائی از ماز (به مئنی گـَت) ئو ایندیرا (اتا از خدائون زرتشتیون)در نتیجه مازیندیران ره به مئنی نیشتنگای گَتِ دیو (ایندیرا) دوننه. وشون سند هم شاهنامه ی فردوسی هسته که در اینتا کیتاب از مازرون به عونوان نیشتنگائ اسپه دیو (دیو سفید) نوم بورده ئو هم اینتا که ایندیرا ره کوئی دونده میونه ی مازرون.
منابع دچی‌ین
اینتا بنویشته خله پچوک هسته. ونه گت هاکردن ره همرا، ویکی‌پدیا ره کومک هاکنین.