کمونیسم: نسخه‌ئون ِفرق

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Magioladitis (گپ | کایری)
جز ←‏منابع آنلاین مربوط به ادبیات مارکسیستی: removed deleted template, removed: {{Link FA|cs}} (2) using AWB (11720)
بدون خلاصۀ ویرایش
۱ بند:
{{کمونیسم}}
'''کمونیسم''' ([[انگلیسی]] جه: ''Communism'') اتا ایدئولوژی هسته که تلاش کانده اتا جامعه بسازه که ونه دله [[خصوصی مالکیت]] وجود نداره و همه چی سَره مردمون هم‌باز بائن ولی حکومتی هم وجود نداره که مردمون سَر حکومِت هاکنه. کمونیسم ره '''[[سوسیالیسم]]''' ِچلّه‌ئون ''(=شاخه‌ها)'' جه دونّه. بعضی کشورون هم، [[چین]] واری، کمونیسم ره اتا جدیدِ دین دونّه.
[[پرونده:Marx_Engels_Lenin.svg|200px|thumb|گت ِکمونیست‌ئون جهون.<br />[[لنین]]، [[فردریش انگلس]]، [[کارل مارکس]].]]
'''کمونیسم''' ''(به انگلیسی: Communism)'' اتا ایدئولوژی هسته که تلاش کانده بر اساس مالکیت مشترک روش‌ئون و ابزارون تولید و در غیاب مالکیت خصوصی اتا سازمان اجتماعی ضد دولت‌گرایی فاقد طبقه‌ئون اجتماعی ره دِرِس هاکنه. کمونیسم ره شاخه‌یی از '''[[سوسیالیسم|مکتب سوسیالیسم]]''' دونّه.
 
کمونیستی کشورون و حزبون شه دسته‌بندی‌های زیادی دارنه. مثلاً [[مائوئیسم]]، [[تروتئیسم]]، [[مشورتی کمونیسم]]، [[لوگزامبورگیسم]]، [[آنارشیست کمونیسم]]، [[مسیحی کمونیسم]]، [[استالینیسم]]، [[تروتئیسم]] و...
اشکال اولیه سازمان‌ئون اجتماعی انسانی مکتب مارکسیسم دله به «کمون اولیه» مشهور هسته. با این وجود، کمونیسم اتا نوع سازمان اجتماعی ره ترسیم کانده. میون کمونیست‌ئون مکتب‌ئون جدیدی شکل بَیته که بنشنه به '''مائوئیسم'''، '''ترتئوئیسم'''، '''کمونیسم مشورتی'''، '''لوگزامبورگیسم'''، '''کمونیسم آنارشیست'''، '''کمونیسم مسیحی''' و در نهایت انواع جریونای کمونیسم چپ اشاره هاکردن که دارای تنوع فراوانی هستنه. با این وجود، بقایای مختلف [[شوروی|اتحاد جماهیر شوروی]] (که منتقدون وه ره «استالینیسم» اسم بی‌یشتنه) و تفسیر مائویی مارکسیسم-لنینیسم شاخه (مکتب) جدیدی از کمونیسم ره تشکیل هدانه که قرن بیستم دله که ابزار قدرت اصلی کمونیسم روابط بین‌الملل دله محسوب بی‌یه شاخه '''ترتئوئیسم''' دارای چنین قدرت متمایزی نی‌یه.
 
== مفهوم ==
[[کارل مارکس]] معتقد هسته تبدیل اتا جامعه وسّه از وضعیت تولید سرمایه داری به حالت تولید کمونیسم، ونه دوران گذاری ره طی هاکردن و این امر ات دفعه امکان پذیر نی‌یه، مارکس این دوران گذار ره '''دیکتاتوری پرولتاریا انقلاب کمونیست''' دونده. جامعه کمونیستی مورد نظر مارکس که از '''کاپیتالیسم''' راس وانه هرگز در عمل به وجود نموئه و به صورت نظری باقی بموندسته؛ و در واقع مارکس درباره خصوصیات جامعه خله گپ نزوئه. با این وجود، اصطلاح «کمونیسم»، مخصوصاً وقتی با کاپیتالیسم همراه وانه بیشتر به رژیم‌ئون سیاسی و اقتصادی تحت سلطه احزاب کمونیست اشاره کانده که مدعی هستنه نماینده دیکتاتوری پرولتاریا (طبقه کارگر) هستنه.
[[پرونده:Marx_Engels_Lenin.svg|200px|thumb|راست|گت ِکمونیست‌ئون جهون.<br />[[لنین]]، [[فردریش انگلس]]، [[کارل مارکس]].]]
[[کارل مارکس]] گاته وقتی فقیر آدمون (= [[پرولتاریا]]) حکومت جه بَرِسِن، نتونّه ات‌دَقِستی مالکیت ِقانون ره بِشکِنِن و شه بخاستی‌ئون ره انجام هادِن. وشون ونه اول [[انقلاب]] هاکنن و وقتی پیروز بَیینه شه اتا جدید ِ[[دیکتاتوری]] بسازِن که ونه نوم وانه «پرولتاریایِ دیکتاتوری». مارکس گاته این دیکتاتوری ونه سعی هاکنه که جامعه ره آماده هاکنه و ونه دله مالکیت ره لغو هاکنه تا مملکت کم‌کم «کمونیسم» جه بَرسه. بنابرین کمونیسم مارکس ِکتاب دله «بی‌مالکیت و بی‌دولت ِکشور» ِمعنی ره دائه.
 
ولی بعدها وقتی [[شوروی]] اولین سوسیالیستی حکومت ره بساته، [[لنین]] شه حکومت دله اتا حزب بساته که همه کاره بی‌یه و پرولتاریایِ دیکتاتوری ره بعهده داشته. وه این حزب ِنوم ره بی‌یشته «کمونیست حزب» و بعضی سوسیالیستون، که وشون طرز فکر فرق داشته، جه سیوا بیّه و هیچ وقت نتونِسته کمونیسم واقعی معنی ره اونتی که مارکس بائوت بی‌یه، اجرا هاکنه. هیچ کشور دیگه‌یی هم این کار ره نکارده و همینسه اسا اتی بیّه که کشورونی که سوسیالیستی اَرمون دارِن و تک‌حزبی بائِن ره کمونیست خوندنّه.
اواخر قرن ۱۹، نظریات مارکس احزاب سوسیالیست ره سراسر اروپا دله به طور گسترده‌یی فعال هاکرده اما در نهایت سیاست‌ئون این احزاب مسیر کاپیتالیسم «اصلاحی» شکل بَیته و نا در جهت براندازی وه. تنها استثناء در این مورد '''حزب کارگر سوسیال دموکرات روسیه''' بی‌یه. اتا از شاخه‌ئون این حزب که به [[بولشویک]] معروف هسته [[لنین]] بی‌یه، پس از سرنگون هاکردن دولت موقت روسیه انقلاب ۱۹۱۷ دله روسیه به قدرت برسی‌یه.
 
سال ۱۹۱۸، نام این حزب به '''حزب کمونیست اتحاد جماهیر شوروی''' تغییر هاکرده که این عمل بر اختلاف میون کمونیسم و دیگر شاخه‌ئون سوسیالیسم دامن بزوئه.
 
{{شابلون:سیاسی ایده ئولوجی}}
پس از پیروزی [[انقلاب اکتبر]] امپراتوری روسیه دله خله از احزاب سوسیالیست در اکثر کشورون جهون به احزاب کمونیست تبدیل بَینه که درجه اطاعت‌پذیری وشون حزب کمونیست اتحاد جماهیر شوروری جه متفاوت بی‌یه. پس از [[جهونی جنگ دوم]]، کمونیست‌ئون اروپای شرقی دله به قدرت برسینه و سال ۱۹۴۹، [[حزب کمونیست چین]] (CPC) توسط مائو زدونگ [[چین|جوموری خلق چین]] بساته بیّه، این حزب دمباله دله، مسیر ایدئولوژیکی رشد کمونیستی شه ره به گونه‌یی متفاوت طی هاکرده. میون کشورون جهون سوم که دولت‌ئون طرفدار مکتب کمونیسم تشکیل هدانه بنشنه به دولت‌ئون کشورون [[کوبا]]، [[شمالی کوره|کره شمالی]]، [[ویتنام|ویتنام شمالی]]، [[لائوس]]، [[آنگولا]]، و [[موزامبیک]] اشاره هاکردن.
 
از اوایل دهه ۱۹۷۰، اصطلاح «یوروکمونیسم» وارد عرصه سیاست بیّه که به اون دسته از سیاست‌ئون احزاب کمونیست اروپای غربی دله اشاره کارده که به دمبال سنت شکنی و نقد حمایت بی‌قید و شرط از اتحاد جماهیر شوروی بی‌یه. این احزاب [[ایتالیا]] و [[فرانسه]] دله فعالیت سیاسی زیادی داشتنه و وزنه‌ئون انتخاباتی مهمی محسوب بینه.
 
ات گرایش ضد کمونیسم و ضد [[جنگ سرد]] در [[موتحده ایالات|آمریکا]] دله وجود دانّه. با این وجود خله از مناطق [[جنوبی آفریخا|آفریقای جنوبی]] و آمریکای مرکزی احزاب کمونیست و حرکت‌ئون کمونیستی مختلف قدرت زیادی دارنه.
 
اواخر دهه ۱۹۸۰، با زوال دولت‌ئون کمونیستی و اروپای شرقی و با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی ۸ دسامبر ۱۹۹۱ دله قدرت کمونیسم اروپا دله کاهش چشمگیری داشته. با این وجود هنتا حدود ات‌چهارم جمعیت جهون کشورون کمونیستی و بخصوص جمهوری خلق چین دله زندگی کانّه.
 
== بیرون بگردستن ==
=== منابع آنلاین مربوط به ادبیات مارکسیستی ===
* [http://www.marxists.org Marxists Internet Archive]
* [http://www.communistleague.org/new/pdf/lit/whatis-communism-booklet.pdf What is Communism? (PDF File)] Booklet explaining what communism is. Presented by [http://www.communistleague.org The Communist League]
* [http://www.libcom.org/library Libertarian Communist Library]
* [http://www.marxist.net Marxist.net]
* [http://www.marxists.org/archive/marx/works/1845/theses/theses.htm?title= Theses on Feuerbach]
* [http://www.marxists.org/archive/marx/works/1847/11/prin-com.htm?title= Principles of Communism]
* [http://www.marxists.org/archive/marx/works/1848/communist-manifesto/index.htm?title= The Communist Manifesto]
* [http://www.marxists.org/archive/marx/works/1871/civil-war-france/index.htm?title= The Civil War in France]
* [http://www.marxists.org/archive/marx/works/1880/soc-utop/index.htm?title= Socialism: Utopian and Scientific]
* [http://www.marxists.org/archive/deleon/works/1896/960126.htm Reform or Revolution?]
* [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1901/witbd/index.htm?title= What is to be Done?]
* [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1904/onestep/index.htm?title= One Step Forward, Two Steps Back]
* [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1905/two-tact/index.htm?title= Two Tactics of Social-Democracy in the Democratic Revolution]
* [http://www.marxists.org/archive/luxemburg/1913/accumulation-capital/index.htm The Accumulation of Capital ]
* [http://www.marxists.org/archive/luxemburg/1909/national-question/index.htm The National Question]
* [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1916/imp-hsc/index.htm?title= Imperialism, The Highest Stage of Capitalism]
* [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1917/staterev/index.htm?title= The State and Revolution]
* [http://www.marxists.org/archive/luxemburg/1918/russian-revolution/index.htm The Russian Revolution]
 
== منابع ==
{{تلمبار-رج|Communism}}
* انگلیسی ویکی‌پدیا
 
[[رج:کمونیسم|*]]
[[رج:سیاسی نظریه‌ئون]]
[[رج:کمونیسم|*]]