ناپلائون
ناپلائون یکم یا ناپلئون بناپارت (فرانسوی جه: Napoléon Bonaparte) (بزائه: ۱۵ اوت ۱۷۶۹ میلادی - بمرده: ۵ مه ۱۸۲۲)، اولین فرانسه امپراتور (سال‌ئون ۱۸۰۴ تا ۱۸۱۵ میلادی) بی‌یه. وه، جزیره کرس دله اتا پرجمعیت خانواده‌ی دله دنیا بمو، سه تا خاخر و چارتا برار داشته. زمونی که کرس توسط جوموری جنوا (حکومتی ایتالیایی) به فرانسه واگذار بیی‌یه.[۱] در آن زمون، این جزیره، جزء حکومت جنوا (ایتالیای امروزی دله) بی‌یه. اما بعدها به اشغال فرانسه دربمو. ناپلئون اول مارسی دله افسر ارتش بی‌یه و ۲۶ سالگی سر از سوی رهبرون انقلاب فرانسه مامور حفظ نظم و بساتن حکومت نظامی پاریس دله بیّه. وه خله زود بر ضد جوموری‌خواهون کودتا و جوموری ره لغو هاکرده. سپس با تاج‌گذاری شه ره امپراتور فرانسه بخوندسته و قدرت برتر اروپا بیّه. سپس به ایتالیا حمله هاکرده و با حمایت مردم این کشور، اونجه ره از دست حکومت اتریش خارج هاکرده. سپس مصر دله بورده و به سلطه مملوک‌ئون مصری هم پایان هدائه و سوریه ره هم ضمیمه خاک کشور هاکرده. بازگشت سر به فرانسه با کومک دِتا از شه برارون لوسین و ژوزف مجلس ره منحل هاکرده و شه ره امپراتور بنومسته. سپس پروس، هلند، لهستان، بلجیک و سرزمین اتریش ره هم بییته. در جنگ دریایی با انگلیس شکست بخارده. اما ایسپانیا و پرتغال ره هم به متصرفات ایضافه هاکرده. اون گادر روسیه بیّه و تا مسکو پیش بورده. ضمن اینکه این دوره دله طی قرارداد فین کن اشتاین با فتعلی شاء (حاکم ایران) که با روس‌ها جنگ داشنه همکاری هاکرده. اما بعد از اونکه اتحادیه سوم ره شکست هدائه با امپراتور روسیه علیه بریتانیا موتحد بیّه و با قرارداد صلح تیلسیت با روسیه آشتی و به فتعلی شاء ایرانی خیانت هاکرده.
| ناپلائون | |
|---|---|
| نخستین فرونسه امپراتور | |
 | |
| زمون | ۱۸۰۴-۱۸۱۵ |
| لقب(ئون) | پچیک کورپورال |
| بزائنی روز | ۱۵ اوت ۱۷۶۹ |
| بزائن ِجا | آژاکسیو, جزیره کرس, فرانسه |
| بمردن | ۵ مه ۱۸۲۲ |
| بمردن ِجا | لانگ وود, جزیره سنت هلن بیماری سرطان |
| قبر | لاس اینوالیدس, پاریس |
| پیش از | ناپلئون دوم |
| پس از | وجود نداشت لوئی شانزدهم (آخرین پادشاه) |
| همسران | ژوزفین بوهارنه (۱۷۹۶-۱۸۰۴) ماری لوئیز |
| سلسله | خاندان بناپارت |
| پیـِر | کارلو بوناپارت |
| مار | لتیسیا رامولینو |
| وچون | دیّمین ناپلائون |
| دین | رومیج کاتولیک |
| امضا |  |
پانویس دچی‌ین
- ↑ McLynn 1998, p.6
وابسته جستارون دچی‌ین
پیوند به بیرون دچی‌ین
| ویکی تلمبار دله بتونّی پرونده‌ئونی که ناپلائون خَوری دَره ره پیدا هاکنین. |
- «بیوگرافی ناپلئون بناپارت». وب‌گاه napoleonbonaparte.wikia.com. هارشی‌یه بیی مارس ۲۰۱۱ گادِر.