منصور هدایتی
منصور هدایتی (بزائه: ۴ بهمن ۱۳۲۹ برابر با ۲۴ ژانویه ۱۹۵۱ میلادی سوادکوه وِلیلا، مازرون دله - بمرده: ۲۱ بهمن ۱۳۸۷ برابر با ۹ فوریه ۲۰۰۹ میلادی تهران دله) اتّا مازرونی شاعر، نویسندۀ، محقق و منتقد اجتماعی معاصر بییه. وه ویشتر انتقادی و اجتماعی شعر، مازرونی زوون جه، گاته. منصور هدایتی به فارسی هم شعر گاته که چند تا از ونه مازرونی شعرون روزنومه ها و نشریاتِ محلی دله چاپ بهییه. هدایتی اتتا خانوادهی سنتی دله دنیا بمو که ونه پییر که "هدایت" نوم داشته، روستای وِلیلای گت آدم بییه .
منصور هدایتی
|
ونه آخرین اثر که مثنوی بچا بچا نوم دارنه، اتّا مجموعه شعر مازرونی هسته که فارسی ترجمه جه منتشر بهییه. ونه ناشر انتشارات شلفین هسته که ناشر تخصصی موضوعات مرتبط با مازرون هسته. مثنوی بچا بچا مدتی بعد از درگذشت منصور هدایتی با مقدمهای از شاعر شهیر مازرونی، کیوس گوران، منتشر بهییه. گوران اینتا مقدمه دله، از زحمات ادبی این شاعر تشکر هاکرده. بچا بچا به زوون مازندرونی همون گلِ پاچمال فارسی هسه.
منصور هدایتی سال ۱۳۸۷ بر اثر دورهای بیماری تمور مغزی، تهران دله دربگذشته. ونه درگذشت وسه سوادکوه دله چندتا گرامیداشت با حضور چهره های برجستۀ سوادکوهی برگذار بَهییه .[۱]
زندگی
دچیینوچگی و تحصیلات
دچیینمنصور هدایتی فرزند هدایت تاریخ ۴ بهمن ۱۳۲۹ خورشیدی، روستای سوادکوهِ وِلیلا دله دنیا بموئه. وِلیلا اتّا پِچیکِ روستا دهستان کسلیان دله هسته که وه از توابع بخش زیرآب، سوادکوهِ شهرستون دله هسته. هدایتی شه تحصیلات ابتدایی ره مرکزِ دهستان کسلیان دله، یعنی روستای اَتو دله آغاز هاکرده. وه پس از اتمام دوره ی ابتدایی برای مقاطع بالاتر و تحصیل در دبیرستان، شه تحصیلات ره شهرِ شاهی دله ادامه هادا. وه بعد از دیپلمِ بهیتن، شرکت ذغالسنگ البرز مرکزی دله مشغول به کار بهییه و بعدن شه تحصیلات عالیه ره ادامه هادا و رشته ی ادبیات فارسی جه، فارغالتحصیل بهییه.
هدایتی وقتي ١٢ سال داشته شه پییر ره از دست هادا و مسئوليت خانواده ره از همون دوران به عهده بهیته، همينِ وسه با اينكه استعداد و اشتياق زيادي در تحصيل علم داشته به ناچار مجبور به ترك تحصيل بهییه و براي تامين احتياجات خانواده همون سنینِ دله شروع به كار هاكرده. اما بعد از چند سال ، به ادامه تحصيل رو بیارده و طي ٢ سال و به صورت فشرده در شهر قائمشهر شاهي سابق شه ديپلم ره بهییته. وي بعد از اخد ديپلم به استان سمنان بورده و در شاهرود مشغول به كار بههیه. سپس بعد از چند سال به شركت ذغال سنگ البرز مركزي منتقل بهییه و تحصيلات تكميلي خدش ره رشته ادبيات فارسي دله ادامه هادائه.[۱]
آثار
دچیینمنصور هدایتی دِتا مازرونی و فارسی زوونون جه شعر گاته. ونه هر دتا نوع شعرون شامل مزامین انتقادی، اجتماعی و مذهبی بییه . وه گاهی از مزامین نوستالژیک و خاطرات کودکی و دوران نوجوانی خدش بهره گیرته که جنبه های زندگی سنتی ره با زندگی مدرن مقایسه کانده و از این مقایسه نتیجه گیری کنده. هدایتی شه اولین کتاب ره سال ۱۳۷۹ دله منتشر هاکرده. ويشتر هدایتی آثارون، مضمون فلسفي و مفاهيم خداشناسي و جهان بيني دارننه. كتاب صراط مستقيم وه كنار آثارونی مثل دكتر عبدالکریم سروش جز منابع جشنواره پرسش مهر قرار بهییته. هدایتی فعاليت سياسي و انقلابي هم داشته و بعضي ونه آثارون روزنامهئون و مجلات دله چاپ بهییه. يک نمونه از فعالیت سیاسی وه تومبی به جوابيۀ تند وه به مقالۀ به نظر وه توهين آميز هفته نامه «از شلمچه تا شلمچه» دله، در دفاع از محمد خاتمي اشاره هاکنیم.
فهرست آثارونی که منتشر بهینه:
- مثنوی بِچا بِچا (گل پامچال)-مجموعه شعر مازندرانی
- در قلمرو خورشید
- در کرانه های زندگی
- صراط مستقیم در جامعۀ مدنی[۱]
اشعار خصوصیات
دچیینهدایتیِ شعرون ویشتر انتقادی و اجتماعی با درونمایه طبعیتگرایی بییه و سبک زندگی امروزی ره مورد نقدِ خدِش قرار دائه. ونه شعر دله رنگ و بوی سنتی دهییه و از المان های مذهبی هم استفاده هاکرده. مازرون طبیعت اتا از عناصر اصلی هدایتی شعر هسته، بهطوری که تومبی وِره اتا شاعر طبیعتگرا هم بدونیم.
- کیوس گوران کیتاب مثنوی بچا بچای مقدمۀ دله در مورد اینتا کیتاب بائوته[۲]:
« | ایضاً گتون گپ ره یاد نکانیم که باتنه:
فرقی ندارنه که اتا پچیک قرمرز بائی یا جول دریا؛ زِلال که بائی آسمون ته دله پـِدائه...! و مه ره دریغ که پیرانگی و بیمارحالی جه، اتا قِمتی کتاب جه رسمبه که ونه صاحباثر میونه دنییه تا ونه خسته و ترکنشهاکارد تن سه، عشق قد و قامت جه، سر به سجدهی حضورش بییلم که خله گدر هسته اینه دمبال درمه...! (پونزهم اسفند ۱۳۸۷- کیوس گوران) |
» |
- هدایتی شه کیتاب در قلمرو خورشید مقدمهی دله گانه[۳]:
« | متعهد نویسندگون ثروت و مکنت دِمبالکِت دَنینه. دل ِدمبال درنه، تا این ژول اوقیانوس هزار رنگ دله، گوهری که اهل درد و درک بائه پدا هاکنن و همۀ عشق و امیدشون این هسته، گپی ره که وشون دل جه اسّنه ره اتکه دل دریم هِنیشنن. | » |
دیگر آثارون
دچیینمنصور هدایتی علی رغم شعر بائوتن به داستاننویسی هم علاقه نشون هادائه که از وه اتّا مجموعۀ داستان کوتاه به سبکِ رئالیسم منتشر بهییه، که غالبا مازندرانی مردمون زندگی و حال هوای کشاورزون و دامپرورون و در مجموع سنتی و محلی زندگی ره تصویر کشنه. هدایتی اواخر عمر دله ويشتر شه وقت ره صرف تحقيقات و مطالعه اثار ملاصدرا هاكرده و اثرات و نتايج وشون ره تومبی ونه چاپ نهییهی اثار دله بوینیم.[۴]
هدایتیِ اتّا نمونه بیت، کتاب مثنوی بِچا بِچا جه:
دل اگه خالی بَووشه از خِدا | شیطون اونجه لونه کِنده بیصدا |
فهرست دیگر آثارون هدایتی به شرح ذیل هسته:
آثار نمونه
دچیینترازدی جنگل:
غِصِّه مِه دل ره بَروشته اَتّه روز
شهرِِ جا مه دل سَروشته اَتّه روز
دل گِتِه شهره بِهِل راهی بَووش
چند روز هم بَیّه صحراحی بَووش
حرفِ دل ره بَیتِمه ریش هایتِمه
کَسِلیون راه رِه پیش هایتِمه
اینتا اتا بخش از شعر انتقادی، منصور هدایتی جه هسته که تراژدی جنگل نوم داشته و مثنوی بِچا بِچا ِکیتاب دله دَیییه. این شعر که خاسته نا مهربانی با جنگل ره به نقد بکشه، مثنوی بچا بچای کتاب دله چاپ بهییه.[۷]
سیاسی نظرون
دچیینمنصور هدایتی اتا اصلاحطلب بییه و تا شه عمر اواخر دله اصلاحطلبون ره حمایت کارده. وه اتا از حامیان محمد خاتمی، رهبر اصلاحطلبون بییه و مقالاتی هم نشریات محلی دله منتشر هاکرده که وشون دله خاتمی ره حمایت کنده. ونه بمردن موقع مصادف بییه با انتخابات سال ۱۳۸۸. وه پیش از بمردن میرحسین موسوی نامزد بهیین جا حمایت هاکرده. ونه بمردن وسه هم از ستاد مهدی کروبی نامه تسلیت رسمی ارسال بهییه و ونه مراسم ختم دله بخوندست بهییه.
بیماری و درگذشت
دچیینمنصور هدایتی مدتها بیماری تومور مغزی جه رنج کشیه . ونه تومور که اول به گفته پزشکون اتّا تومور خوشخیم قابل دفع بییه ایی بعدن تبدیل به تومور گت تری بهییه و باعث بهییه که هدایتی قدرت راحات راه بوردن و کار هاکردن ره از دست هاده . وه پس از حاد بهیین شه بیماری، علی رغم اینکه بازنشست بییه شه کارِ که شرکت البرز مرکزی دله بییه دنبال هاکرده. هدایتی ترجیح هادا تا تونده شه فعالیت و تحرک ره رها نکنه . هدایتی سر انجام در تاریخ ۲۱ بهمن ۱۳۸۷ بر اثر دوره ای سخت بیماری جه در بگذشته. ونه درگذشت وسه سوادکوه و مازرونِ گت آدمون پیغوم های تسلیت متعددی هادانه، که ستاد انتخابات مهدی کروبی هم از طرف مهدی کروبی انتخابات ریاست جمهوریِ نومزۀ سال ۱۳۸۸ دله و رییس حزب اعتماد ملی ونه خانواده و بازماندگان ره تسلیت بائوته. منصور هدایتی امامزاده زین العابدین شهر زیرآب سوادکوه دله به خاک سپرده بهییه.[۳]
کیتاب شناسی منصور هدایتی
دچیین- مثنوی بِچا بِچا (گل پامچال)-مجموعه شعر مازندرانی (شلفین، ۱۳۸۸)
- در قلمرو خورشید (علم و عمل، ۱۳۷۹)
- در کرانه های زندگی (منتشر نشده)
- صراط مستقیم در جامعۀ مدنی (علم و عمل، ۱۳۷۹)
- آوای هدهد (مجموعه شعر فارسی) (منتشر نشده)
- آسمان تا کجاست؟ (علم و عمل، ۱۳۸۲)
- جهان اکبر (سیری در خلقت انسان) (علم و عمل، ۱۳۷۹)
- یک دنیا فاصله (منتشر نشده)
منابع
دچیین- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ منصور هدایتی. مثنوی بچا بچا، مقدمه. شلفین، 1388. 9 و 10. ISBN 9789642731848.
- ↑ مثنوی بچا بچا، مقدمۀ کیوس گوران. شلفین، 1388. 6 و 7. ISBN 9789642731848.
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ در قلمرو خورشید. علم و عمل، 1379. 7 و 8. ISBN 9649270329.
- ↑ صراط مستقیم در جامعه مدنی. علم و عمل، 1379. 9, 10. ISBN 9649270302.
- ↑ آسمان تا کجاست؟. علم و عمل، ۱۳۸۲. 9. ISBN 9649970345.
- ↑ منصور هدایتی. جهان اکبر (سیری در خلقت انسان). علم و عمل، ۱۳۷۹. ISBN 297/466.
- ↑ "منصور هدایتی. مثنوی بچا بچا، مقدمه. شلفین، 1388. 13 و 14. ISBN 9789642731848.
ویکی تلمبار دله بتونّی پروندهئونی که منصور هدایتی خَوری دَره ره پیدا هاکنین. |