آریستوفان
آریستوفان (یونانی جه: Aristophanes) (بزائه‌یِ حدود 450 پیش از میلاد - بمرده‌ی حدود 388 پیش از میلاد)، یونانی نویسنده بی‌یه که کمدی ِسبک دله وه ره خار-خار اِشناسنّه و باستانی یونان ِکمدیِ مهمترین شخصیت هسته و ونه آثار ویشته باقی بموندستنه و امه دست برسینه. آریستوفان تیاتر وسّه نمایشنومه نوشته. وه قدیمی کمدی ِآخرین نویسنده‌ئون جه هسته و ونه آخرین آثار میونه کمدی ِجرگه دله قرار گیرنه. قدیمی کمدیِ آثار موسیقی و کُر جه اجرا بینه و وشون دله فانتزی و جسور اجرا دیّه و مهمترین مسئله سیاسی نقدهایی بی‌یه که این دوره تیاتر دله دیار بی‌یه. ولی میونه کمدی فرق کرده و ونه لحن نرم‌ته بی‌یه و سیاست جه خله کار ناشته.
خله آریستوفان زندگی جا چیزی ندومبی؛ اتنده هم که میّن هسته، ونه بنویشته‌ئون ِلابه‌لا جه بریم هشنینه. وه آتنِ شهروند بی‌یه و پاندیونیس ِقبیله جه بی‌یه ولی میّن نی‌یه که دقیقاً کاجه دنیا بموئه. اون گدر، ونه همشهری‌ها شایعه هکرد بینه که وه آتنی نی‌یه چون آریستوفان جه اگینا جزیره دله پی‌یری ارث برسی‌بی‌یه. وه شه هنری بنویشتن ره سال 427 قبل از میلاد شروع هکرده و ونه اولین نمایشنومه اتا نقد بی‌یه که شه معاصرِ فیلسوف‌های آموزش و اخلاق ره دست گیته. احتمال دنّه که وه سرجمع حدود 40 نمایشنومه بنویشت بائه. ونه آثار ویشته آتن ِمردمِ اجتماعی، ادبی و فلسفی موضوعات په هسته و خله پلوپونزی جنگ خَوری هم داستان باته چون این گدر اتا مهمِ اتفاق حیساب بی‌یه. آریستوفان، سیاستمدارونی که آتن ره جنگ گدر کنترل کردنه جا مخالف بی‌یه و انده عُمر هاکرده که جنگ دله شکست بخردن ره بَوینه و اَی آتنِ نو هرستائن دوره ره شاهد بوئه.
آریستوفان خله معروف نویسنده‌کس بی‌یه و هنتا هم اتا نابغه بشناسی وونه. ونه نمایشنومهئون هنتا که هنتائه، مدام چاپ وونه و وشون سر جا ترجمه کننه. آریستوفان ِکتره و کنایه باتن و ونه شوخی‌ها هنتا طرفدار دارنه. ونه تیاتر دله ویشته دیالوگ و گپ‌بزن جا داستان پیش شونه. ونه شعرها انده جالب هستنه که وشون ِدگاردنی متن هم هنتا جذابیت دارنه. ونه داستان‌های طرح ویشته گدر رها هئی وَر-وَر قرار گیرنه و پر هستنه از عجیب-غریب صحنه‌ئونی که خله‌شون اهمیتی ندارنه و آخرسری داستان پر شونگ‌شیدا و نصف‌نیم‌لنگ توم وونه.
نمایش‌نومه‌ئوندچی‌ین
اینان نمایش‌نومه‌هایی هستنه که وشون ِمتن کامل باقی بمونسته:
- The Acharnians آچارنیان‌ها
- The Knights شوالیه‌ئون
- The Clouds ابرها
- The Wasps ززم‌ها
- Peace صلح
- The Birds مرغون
- Lysistrata لیسیستراتا
- Thesmophoriazusae تسموفوریایی‌ئون
- The Frogs وگ‌ئون
- Assemblywomen میلسی زنان
- Plutus پلوتوس
منابعدچی‌ین
- آریستوفانس ِمدخل، بریتانیکا دله. (انگلیسی)