طبریخونی
طبریخونی یا تبریخونی یا توریخونی اتا محلی خونش شمال دله هسه که مازرون، گیلون، سمنون، طالقان خوننه. این خونش ره تَبَری یا تَبری گننه و کسی که وره خونه ره تَبریخون یا تَبَریخون گننه. طبریخونی به زوون مازرونی، گیلکی، گالشی، تاتی و کتولی خوننه وونه.[۱] پاینده لنگرودی گننه طبریخونی گیلونه دله به ویژه بیه پیش رواج دارنه و وه خونشگر ره گیلون دله تَبَری خوئن (tabari xoen) گننه. مازرون دله وره تَبری و وه خونشگر ره تَبری خوون (tabri xun) گننه. نصری اشرفی گنه مازرونه دله تَبری (Tabri) اتا خونش هسه که مازرونی زوون دله خوننه ولی تَبَری (tabari) زوون و قومیت طبرسون و مازرون مردمون هسه.[۲] طبریخونی اتا مدل منحصر خونش هسه که بقیه نقاط ایرون بدیه نوونه.[۳] لحن طبریخونی تحت تاثیر شیوه زندگی مردمون دشت و کوهستون توننه تغییر هاکنه.[۴] ناصر وحدتی گنه طبریخونی اتا رسم مشترک گالشون مازرون و گالشون گیلون هسه.[۵]
طبریخونی
دچییناتا نمونه آواز طبریخونی مازرون دله:[۶]
گالش ریکا دیم بکردی تلوئه | بوردی جله سور یاد بکردی شه گوئه | |
خور بمو چشمه خشک هایته لوئه | آفتاب در بمو زاله بپلاس گوئه |
منابع
دچیین- ↑ عمادی، اسدالله. زبان مازندرانی (تبری)، از دوران باستان تا امروز. نشر شلفین، ۱۳۹۹. ۳۴.
- ↑ نصری اشرفی، جهانگیر. جعفر شجاع کیوانی. دانشنامهٔ تبرستان و مازندران جلد پنجم. نشرنی، ۱۳۹۹. ۱۳۲.
- ↑ اشرفی نصری، جهانگیر. «ساختمان شعر تبری». شعر، ش. ۲۱ (۱۳۷۶): ۱۱۸.
- ↑ هومند، نصرالله. پژوهشی در زبان تبری مازندرانی همراه با علائم زبانشناسی و اشعاری از رضا خراتی. نشر دانش، ۱۳۶۹. ۷۳.
- ↑ https://tv4.ir/content/273096
- ↑ نصری اشرفی، جهانگیر. جعفر شجاع کیوانی. دانشنامهٔ تبرستان و مازندران جلد پنجم. نشرنی، ۱۳۹۹. ۱۳۳.