صمصام‌الدوله مرزبان
صمصام‌الدوله ابوکالیجار مرزبان دیلمی (۳۸۸-۳۷۳ ق / ۹۹۸-۹۸۳ م») دیلمی فرمونروائون جا بی‌یه.
صمصام‌الدوله مرزبان 
| ||||||||||
عضدالدوله بمرده په، شوال ۳۷۲ق/ مارس ۹۸۳، دیلمستون ِگتون تا سه‌ما نائوتنه که وه بمرده و عضدالدوله جنازه ره نجف دله چال هکردنه په، ونه ریکا ابوکالیجار بغداد دله شه شائی ره شروع هاکرده. خلیفه هم وه ره صمصام الدوله لقب هدائه «محرم ۳۷۳ ق / ژوئن ۹۸۳ م». ابوکالیجار شاه بیّن په، ونه برار، ابوالفوارس شیردل، ونجه مخالفت هاکرده.
جنگ وشون دِتا میون خله طول دکشی‌یه و آخرسری شرف‌الدوله (همون ابوالفوارس نوم هسته) جنگ ره بَورده و صمصام‌الدوله ره بند دکشی‌یه و دستور هدائه تا وه ره کور هاکنن. شرف‌الدوله بمردن په، (۳۷۹ق/۹۸۹م) ونه برار (ابونصر ملقب به بهاءالدوله) ونه جا ره بیته. بهاءالدوله همون اوایل حکومت صمصام‌الدوله (ونه گت برار که کور بیبییه) ونجه موخالفت هاکرد بی‌یه.
آخرسری بعد از جنگای پِش‌سرهم، بصره و اهواز و فارس صمصام‌الدوله دست دکته و بغداد و نواحی دیگه بهاءالدوله وسه بموندسته. صمصام فرمونروایی بعد از مصالحه با بهاءالدوله ات کم ناگذشت‌بی‌یه و خشونت وه با تورکون ِفارس و بی تدبیریایی که حفظ اتحاد دیلمیون ونه سرزمین هکرده باعیث رِقِدبدائن ونه قلمروو بیی‌یه. آخرسری عزالدوله بختیار ِریکائون (که عضدالدوله‌ی ِزندون بعد از سنه‌ئون رها بیبییه) بکاشته بیّه (ذی‌الحجه۳۸۸ق/دسامبر۹۹۸م) و بهاءالدوله ونه دست جه راحت بیّه.
منابع
دچی‌ین- دیلمیون گستره تاریخ دله از دوکتور پروین تورکمنی آذر و تجارب الامم.