سکندر: نسخه‌ئون ِفرق

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
AliBot (گپ | کایری)
جز ربات:اصلاح نویسه غیراستاندارد
AliBot (گپ | کایری)
جز ربات:فارسی‌سازی ارقام
۳ بند:
[[پرونده:BattleofIssus333BC-mosaic-detail1.jpg|thumb|left|300px| ایسکندر موجستمه.]]
== ایسم ==
ایسم این پادشاه مقدونی '''اِسکِندر''' بی‌یه و چه‌کوت دونون قدیمی هم اینتی بنویشنه؛ اما بعدأ بعضی از چه‌کوت دونون ایسلامی وه ره '''اسکندر الرومی''' و '''اسکندر ذی‌القرنین''' بخوندستنه. ([[روم]] ره ونه به معنی [[یونان]] بدونیم چون [[بیزانس]] ره زمون [[ساسانیون]] و قرون ابّلیهٔ ایسلامی دله روم گاتنه). از جومله حکیم الهی مرحوم حاج ملا هادی سبزواری (قرن 13ق۱۳ق) اسکندر ره با نوم ذو القرنین قدیس یاد کانده و وه ره شاگرد ارسطو و پراکنش هاکننده منطق دونده. ولی ابوالکلام آزاد (اواخر قرن 14ق۱۴ق) از دانشمندون هندی کیتابی با نوم گت ِکوروش یا ذوالقرنین بنویشته که گت ِتفسیرکوننده : علامه طباطبایی ونه گپ ره قبول کانده.
 
از اونجه که قدیم و الایام رسم نیّه شائون ایسم سر شماره بی‌یلِِن قدیمی چه‌کوت‌دونا وه ره '''اسکندر ْفیلیپ ِریکا''' ونگ دنّه.
۱۴ بند:
 
== وچه‌گی ==
اسکندر [[ژوئیهٔ]] ([[هشتوم نوروز ما]] تا [[هشتوم فردینه ما]]) ۳۵۶ ق.م و شهر پِلا دله دنیا بیموئه. ونه اوستاد ، [[ارسطو]] ، فیلسوف مئروف یونانی بی‌یه. اسکندر شه وچه‌گی زمون ، اتا گت ِاسب به ایسم( بوسفال) ره تربیت هکرده که هیچکه جورئت نداشته ونجه سواری بَیره. این اسب مشهور ، اسکندر ره تا هند بَورده و اونجه بمرده. <ref>/دایره المعارف وچون و نوجوونا / صفحهٔ 22۲۲ / چاپ هفتوم / ویرایش : مهندس مَمود سالک
</ref>
 
== پیش از بَیتِن یونان ==
اسکندر ِپی‌یـِر فیلیپ که ابّلا شاء مُلُس‌ئون بی‌یه، ات جنگ دله که با یونان هکرده پیروز بیّه و پادشاه مقدونیه و تموم یونان بیّه. این جنگ دله که محل خرونه (Cheronee) دله رو هدائه دِتا سیپاه هم‌دیگه جه برسینه و صواحی دِتا سیپاه شه صف ره دِرِس هکردنه. فیلیپ فرموندئی جیناح راست ره شه ریکا اسکندر بال(دست) هدائه و شه خار ِموعاونون ره ونه پَلی قرار هدائه. فرموندئی جیناح چپ ره هم شه عوهده بَیته. پ این جنگ دراز ِدله بی‌یه که تعداد زیادی از هر دِ سو بکوشته بَینه و آخرسری اسکندر ِپی‌یر این جنگ دله پیروز بیّه. بعدأ زمونی که فیلیپ اتا نمایشگائ دله بورده تا 12تا۱۲تا الاهه ره هارشه اتا مردی قمه ره هاکرده ونه قلب ِسَر و وه‌ره بکوشته.بعد از بمردن فیلیپ ونه ریکا شاء بیّه.
 
== جوونی اسکندر ==
۳۱ بند:
اسکندر لشکرکشی‌ئون خادش به [[آسیا]]، زمون [[داریوش سیّم (هخامنشی شاء)]] سرزمین [[هخامنشیون]] جه هجوم بی‌یارده و سیپاهیون ئیران ره شیکست هدائه.
ابّلین جنگ اسکندر و ئیرونیا بهار (۳۳۴ پ.م) دله حوالی پچیک ِآسیا توی نبرد گرانیک یا گرانیکوس بی‌یه. اسکندر بغاز داردانل جه بیموئه پچیک ِآسیا دله. اینتا جنگ کینار روخنه‌ی گرانیک بی‌یه.
درگیری میون پارس و یونان خله سالا ایدامه داشته. گانّه که این جنگا 300سال۳۰۰سال ایدامه داشته
[http://www.akhbar-rooz.com/article.jsp?essayId=7127]
 
دیّومین جنگ اسکندر و ئیرونیا ایسوس ِجنگ دله بی‌یه، (333۳۳۳ پ.م.) ابّلین نبرد موستخیم اسکندر هسته با سیپاه [[داریوش سیّم]]. داریوش و اسکندر نزدیکی شهر ایسوس ات دیگه جه دَپیتِنِه.
این جنگ دله بالاخره یونانیون برنده بَینه.
[http://www.akhbar-rooz.com/article.jsp?essayId=9096]
 
سیّومین جنگ اسکندر و ئیرونیا گوگمل ایسم داشته، (331۳۳۱ پ.م.) دیّومین نبرد موستخقیم اسکندر هسته با سیپاه داریوش گوگمل دله (الآن نزدیک اربیل عیراق هسته). ویشته‌رین موقاومت ره طوایف آریایی‌ئون اینجه انجوم هدانه.
 
بعد از پیروزی «گوگمل» اسکندر از همون میدون نبرد، اتا گوردان سِواره نظوم ره با فرموندئی «فیلُکسِنوس» «شوش» وسّه برسنی‌یه با این اومید که قبل از اینکه همهء مال و اموال خِراب، بسوته، دزدی بوّه یا شومال ئیران جه مونتقل بواشه، شهر ره ایشغال هکنه. با شایعهء بَوردِن ،«فیلُکسِنوس» راه دکته تا بوره شوش. اومید اسکندر دِرِست بیّه. بعد اونکه اسکندر ئیران ره بار سِیّم هم بَورده ویشته‌رساتراپ هنیشون موقابل اسکندر تسلیم بَینه. [http://www.akhbar-rooz.com/article.jsp?essayId=9688]