[[مازرون]] شه وسر اتا زوون ئو فرهنگ دارنه. همینتا وسر '''مازرون ادبیات''' همیشه خله رونق داشته. مازرون ادیبون هم مازرونی زوون جا هم [[فارسی زوون|فارسی]] ئو [[عربی زوون]] جا نویشتنه ئو شر گتنه. مازرونی زوون جا خله کیتابون بنویشن بیه ئو خله مازرون گت آدمون کیتابونی ره عربی ئو فارسی زوون جا بنویشتنه. مازرون ادبیات ره بونه دتا بخش هکردنمه اتا اونایی هسنه که مازرونی زوون جا بنویشت بینه که ویشتر 700 سال پیش اونور جا بنویشت بینه ئو دوومی اونایی هسنه که دیگه زوونون جا بنویشت بینه ئو وشون عربی ئو فارسی زوون جا هسنه.
==مازرونی زوون ادبیات==
وه مازرون ویشترین ادبیات ره سازنه. مازرونی زوون مازرون دله [[ووسطا قورون]] دله رسمی زوون بیه ئو اینتا زوون ره مازرون دله حوکومت دله هم کار زونه ئو دانشمندونی که مازرون دله دینه اینتا زوون جا بنویشت کردنه.مازرونی زوون قدیمی ترین بنویشته‌ئون دتا کتیبه هسنه که [[پهله‌وی خط]] جا بنویشت بینه که اتا [[رسکت]] روستا [[ساری]] [[دودانگه]] دله ئو اتا دیگه [[لاجین]] روستا [[سوادکوه]] شهرستون دله دره.ای دتا کتیبه [[ایسلام]] پیش بموئن جا هسنه که اون زمون مازرونی زوون ره پهله‌وی خط جا نویشتنه.
بعد بموئن ایسلام مازرون دله عربی خط مازرون دله رواج پیدا هکرده ئو [[علوی]]ون دولت که مازرون اولی ایسلامی دولت بینه اینتا خط ره مازرون دله پشتیبونی هکردنه تا وه مازرون دله جا دکته. اینتا دوره دله بیه [["قورآن"]] مازرونی زوون جا برگردون بیه ئو اتا تفسیر ونه رو اینتا زوون جا بنویشت بیه که ونه نه‌سخه الان دره. [[مزربون]] اتا [[باوندیون|باوندی]] شاهزاده بیه وه [[شروین]] وچه‌زا ئو [[رستم]] وچه بیه که هر دتا مازرون [[ایسپهبود]] بینه. وه دتا کیتاب مازرونی زوون جا بنویشته که اتا نوم [["مرزبون نومه"]] بیه ئو اتا دیگه اتا شر کیتاب بیه که ونه نوم [["نیکی نومه"]] بیه. مرزبون نومه اتا داستانی کیتاب هسه که ونه دله داستانونی ره قدیم مازرون دله رواج داشته بوئت بیه. اینتا کیتاب مازرونی نه‌سخه الان دنیه ولی ونه فارسی برگردون که [[سعدوالدین ورامینی]] وره فارسی دگاردنیه الان دره. نیکی نومه کیتاب الان دکل دنیه ولی [[ابن اسفندیار]] بوته که اتا ایجوری کیتاب ره مرزبون بنویشته. اتا کیتاب دیگه که باوندیون پشتیبونی جا بنویشت بیه ونه نوم [["باوندنومه"]] هسه که ابن اسفندیار [[تبرستون تاریخ]] بنویشتن وسر وره کار بزو.[[امیر پازواری]] مازرونی زوون گت شاعر بیه که ونه دیوان نوم [["کنزوالاسرار"]] بیه که وره [[برنهارد دن]] اتا [[روسی]] زوون اشناس [[سنت پترزبورگ]] دله فارسی برگردون جا چاپ هکرده.
==مازرون ادبیات دیگه زوونون جا==
ای دسته کازرونی زوون جا بنویشت نیه ولی اونجه جا که وشون بنویشت کرون مازرونی بینه وشون ره مازرون ادبیات دله جا هدائن.[[ممدبن جریرتبری]] اتا گت ترین ادیبون مازرون جا هسه که [[بغداد]] دله زندگی کرده وه اتا کیتاب بنویشته که ونه نوم [["تبری تاریخ"]] هسه اینتا کیتاب عربی زوون جا بنویشت بیه ئو فارسی زوون جا هم برگردوندنه بیه. اینتا کیتاب دنیا تاریخ درباره هسه اون زمون جا که پا بئیته تا اینتا کیتاب بنویشت کر زندگی دوره.
[[شیخ تبرسی]] اتا دیگه مازرون بنویشت کرون جا هسه که اتا تفسیر قورآن جا بنویشته که ونه نوم [["مجمع اولبیان"]] هسه. [[اولیائوالله آ‌ملی]] هم اتا دیگه از مازرون بنویشت کرون هسه. وه اتا کیتاب بنویشته که ونه نوم [["رویان تاریخ"]] بیه اینتا کیتاب مازرون تاریخ درباره هسه. [[میرظهیروالدین مرعشی]] اتا دیگه مازرون بنویشت کرون جا هسه که دتا تاریخی کیتاب مازرون دباره (فارسی زوون جا) بنویشته اتا [["تبرستون ئو رویان تاریخ"]] ئو اتا دیگه [[گیلون تاریخ]].[[ابن اسفندیار]] اتا دیگه مازرونی نویسنده بیه که اتا کیتاب بنویشته عربی زوون جا که ونه نوم تبرستون تاریخ هسه. اینتا کیتاب مازرون تاریخ درباره هسه.
