| توضیح تصویر = تصویر کیوس گوران
| نام اصلی = کیوس گوران اوریمی
| زمینه فعالیت = شاعر، خووننده،خونشکَر، نویسنده و روزنومهنویس
| ملیت = {{پرچم ایران}} ایرانی
| تاریخ تولد = ۷ خرداد ۱۳۱۷ هجری شمسی
| نام دیگر = کیوز
|لقب = ملداش، همولایتی
| پیشه = خووننده،شاعر، نویسنده و روزنومهنویس
| سالهای نویسندگی = ۱۳۴۰ جه تا [[اسا]]
|سبک نوشتاری = قصیده، غزل، دوبیتی، مثنوی، نیمایی و امیری به [[مازرونی]]
}}
'''کیوس گوران اوریمی''' که '''کیوس''' یا '''کیوز''' نوم جه هم معروف بیّه (بزائه ۷ خرداد ۱۳۱۷ هجری خورشیدی برابر ۲۸ می ۱۹۳۸ میلادی جه - [[سوادکوه]] [[اوریم]]، [[مازرون]] دله) اتا [[مازرونی]] شاعر، خوننده،خونشکَر، نویسنده و روزنومهنویس هسته. وه مازرونی اجتماعی و انتقادی شهرشعر پایهگذارِپایهگذار، امهاَمه عصرعصرِ دله هسه.<ref name="mazennume1"> {{یادکرد وب|نشانی=http://www.mazandnume.com/?PNID=V10524|عنوان=چل سال عاشقی|زبان=فارسی و تبری|ناشر=مازندنومه|تاریخ بازدید=۱۳۸۹/۳/۸}}</ref> کیوس اتا خانوادهی دله دنیا بمو که ونه پییر نوم'''میرزداش''' بییه و [[پهلوی|پهلوی حکومت]] مخالفون جه بییه که اون گادر [[مازرون]] دله دَیینه و کیوس گوران وچهگیوَچهگی دورون،گادِر، ونه پییر به عنوان [[سیاسی زندونی]] بییهبیّه.<ref name="mazennume3">{{یادکرد وب|نشانی=http://www.mazandnume.com/?PNID=V681|عنوان=تا نفس دارمه، ته وسه زمبه دم|زبان=فارسی|ناشر=مازندنومه|تاریخ بازدید=۱۳۸۹/۳/۸}}</ref>
وه راهنمایی و دبیرستون ابتداییِاولیه تحصیلات بگذرنین په،ره مازرون دله،دله بگذرنییه و بعد بورده [[تهرون]] و بیتن پزشکی مدرک بَیتن وسّه تبریز دله امتحان هدائه که مردود اعلام بیّه. سپساَی شه درس ره دمباله هدائنهدائه که تحصیل جلودَم ره ونه سهوسّه بیتنهبَییتنه و بائوتنه که ۱۰سال ننشنهنَنشنه که ایران دله درس بخونده. همین سهوسه [[هلند]] راه ره پیش هایتهبَییته ولی اتی توم بئی په اعلام بیّه که علومعلومِ وزارت اون هلندی دانشگاهدانشگاهِ مدرک ره هم قبول نکانده. کیوس گوران هم وردگردسته ایران ره وردگردسته.<ref name="mazennume3" />
مطبوعاتی کار ره با بورسبورسِ اقتصادی روزنومه جه، [[تهران]] دله شروع هاکرده و سپسبعد تهرون جورنالجورنالِ روزنومه ره،روزنومه، که اطلاعاتاطلاعاتِ موسسهموسسهیِ انگلیسی روزنومه بییهبییه، دله بورده. <ref name="bn">{{یادکرد وب|نشانی=http://bashgah.net/fa/content/print_version/7967|زبان=فارسی|عنوان=اشتهای پایان ناپذیر|ناشر=باشگاه اندیشه}}</ref>، بورده. اتی توم بئی په '''محرمعلی خان''' ([[محمدرضاشاه|پهلوی دوم]] گدر اخبارخـَوِرون سانسوزر مامورِسانسورچی) ونه بنویشتهئونبنویشتهئونِ انتشار جلو ره بَئیته، وه اتاِت گادر مجبور بَئییه [[ترک تحصیل]] هاکنه و ونه کار باعث بیّه که کشورکشورِ جنوبجنوبی رهمناطق دله بورهدَواشه.<ref name="dw">{{یادکرد وب|نشانی=http://www.dw-world.de/dw/article/0,,4639161,00.html|عنوان=کیوس گوران: شعر من همهاش فریاد است|زبان=فارسی|نویسنده=داود خدابخش|نویسندگان دیگر=رضا نیکجو|ناشر=[[دویچه وله]]|تاریخ=۲۰۰۹/۹/۵}}</ref>
وه اسا [[مازرونی]] و [[فارسی]] زوونون ره شعر گانه<ref name="dw" /> و تا اسا چارتا آلبوم «[[مازرون۱|مازرون]]»، «[[مازرون۲|مازرون۲]]»، «[[چل سال عاشقی]]» و «[[پس ته کویی؟]]» اسمون جه بازار دله دَرهاکردهتَنِک هاکرده.<ref name="mehrava">{{یادکرد وب|نشانی=http://www.mehrava.com/index.php?option=com_artists&task=view&id=37&Itemid=66|زبان=فارسی|عنوان=کاستئون کیوس گوران|ناشر=مهرآوا}}</ref>
کیوس گوران شعر بسروسنبائوتِن همراه، مطبوعاتی همکاری ره جدیتر [[تبرستون]] محلی نشریات جه ادامه دنههدائه و اتی هفتهنومهئون سرمقاله ره نویسنهنوشته.<ref name="dw" /> وه گوش-مغزی بیماری بَئیته و همین سهوسه [[غول]] بیّه و اسا بهلبخوونی کومک لبخوونیجه بقیه جه ارتباط دانّه.<ref name="dw" /> <ref name="mazennume3" />
== زندگی ==
=== وچهگی و تحصیلات ===
کیوس گوران اوریمی تاریخروز ۷ خرداد ۱۳۱۷ شمسی هجری خورشیدی دله برابر با ۲۸ می ۱۹۳۸ میلادیدله [[اوریم]]،میلادی [[سوادکوه]]،ِ [[مازروناوریم]] دله دنیا بموئه. ونه نوم، '''کیوس'''، اتا [[مازرونی|تبری]] اسم هسته که از [[قباد]] ِریکا، ساسانیشاه،[[ساسانیون|ساسانیشاه]]، اسم جه بَئیته بیّه<ref name="dw" /> که [[باوندیون|تبرستون باوندیون سلسله]] سرسلسله جه هسته.<ref>مازرون و استرآباد، [[رابینو|هاسنت لویی رابینو]]، ترجمهٔ [[وحید مازرونی]]، انتشارات علمی و فرنگی، صفحهٔ ۲۰۲</ref> '''گوران''' (ونه فامیلی) هم '''گبران''' کلمه جه بَیته بیّه که زمون مرورِبگذشتی اثر دلهپه گوران رهجه تغییر پیدا هاکرده. گبران معنیِمعنی [[زرتشتی|زرتشتیون]] هسته. گوران مردمِمردِم زرتشتیونی هستنه که ایران مردمِمردم دینِدین تغییر هاکردهاکرده پهپه، بههنتا تغییر دین ندانه و [[اسلام]]، هنتاره تغییرقبول دین ندانهنَکاردنه.
وه شه نسب و خانوادگینومفامیلینوم خوریخَوِری گاته که:
{{نقل قول|شه فامیلی جه همندههَمَنده شرشَر دومبه که وشون اتا گتگتِ طایفه هستنه و [[کردستونکوردستون]] و [[لرستون]] و [[اصفهان]] دله دکلستونهدَکلِستونه و گویا [[بهرام گور]] ِزک -و -زا جه هستنه که به تبعید بَیینه و اسا اینجه و اونجه بوردنهدَرنه. ایضاً فرقهای کردستونکوردستون دله اتی فرقهیِ نوم هم درههسته.
مه مار '''پریدخت اَرفهکوه''' بییه و ونه نسب دورونشه گادِر امیر، [[امیرمؤید سوادکوهی]]، ره،جه رسییه. [و اتی وه هم اتی [[باوندیون]] [[ساسانیون|ِساسانیتبار]] جه بییه.]
اما ونه عمر سه دهه ره نرسییه که پنجمین وچهوَچه بزائن گدر،گِدِر، بمرده... و مه ره که ونه گتگتِ وچهوَچه بیمه ره دهدَه سالگی گادِر داغدار هاکرده. مه مارمارِ بمردن،بَمردن، هوهومه زنره کوی و کوچهکوچهیِ شونگکَر هاکرده مه ره و ونه درد ِآخر وسّه هسته که هنتاهَنتا مه رُبابدلِ دلرُباب دائمالنغموئه.<ref name="CESME">{{یادکرد|نویسنده=مجلهٔ چشمهٔ توسعه|مقاله=گفتگو با استاد کیوس گوران اوریمی|نشریه=چشمهٔ توسعه|شهر=ساری|صفحه=۳و۴|تاریخ=۱۴تیر ۱۳۹۰}}</ref>}}
کیوس گوران اوائل وچهگی سالون، ونه پییر که «'''میرزداش'''» نوم داشته و [[ممدرضاشاء|پهلوی دوم]] حکومتی مخالفون جه بییه، به عنوانبعنوان سیاسی زندونی محبوس بیّه.<ref name="mazennume3" />
وه شه پییر خوریخَوِری هم اینتی گانه که:
{{نقل قول|هر گادِر امونهاِمونه که امهاَمه پییر، میرزداش، ره بورن،بَوِرن، امااِما برمهبِرمه کاردمی و شونگ و شیدا کاردمی. به قولبقول مه پییر همونگادِر جه امه سیاسی مبارزات شروع بیّه. هیچزمون نتونسمی سیستم جا کنار بِئیم. مه ره وردنهوَردنه ژاندامری پاسگاه و مه چشچـِش پلی،پَلی مهجه پییر ره شلاق زونه.<ref name="mazennume3" />}}
وه وچگی دله [[حاجیکلا]] دله دَیییه. این روستا که تالارتِلار روخنهِروخنهیِ غربی حاشیه دله قرار داشته، مدرسهدار بییهنَیییه و بنابراینهمینسه وه ابتدایی تحصیلات ره [[کفشگرکلا|کفشگرکلایکفشگرکلایِ روستایمَله]] دله شروع هاکرده. سال پنجم ابتدایی، درس ادامه هدائن وسّه بورده شاهی ره ''(= [[قائم شهر]]) بورده'' و بتونسته شه دیپلم ره طبیعی رشته دله بَیره. وه خاسته پزشکی رشته دله درس بخونده پس بورده تهران و مقدمات ره امتحان شرکت هاکردن وسّه فراهم هاکرده. با چن نفر رفیقون جا عازم [[تبریز]] ِعازم بیّه تا این شهر پزشکی آزمونامتحان دله شرکت هاکنه. وه این آزمونامتحان دله موفق نیّه و کیوس ره درحالی که قبولی نمره داشته، مردود هاکردنه.<ref name="mazennume3" /> کیوس هم پیگیری هاکرده و بخاسته که وه ره قبول بَییئون فهرستِفهرست دله بنویسن.بَنویسِن ولی وه ره بائوتنه که «''بلشویکون وچون نَونه پزشکی بخوندن''». سپسسال سال۱۳۳۹۱۳۳۹ علومعلومِ دانشکدهدانشکدهیِ رئیس جا گپ زوئه که وقتی وه ره صداونگ کاردههاکرده دانشکدهدانشکدهیِ رئیس فرارفِرار هاکرده و بعدتر وه ره بائوتنه که ده سال حق درس بخوندستن ندانّهندانّه؛ چون خاسته وه ره [[ترور]] هاکنه.<ref name="mazennume3" />
=== اسلامیپهلوی انقلاب نئی په،گادِر، تهران دله ===
وه که نتونسته پزشکی رشته ره دمبال هاده، [[تهران]] ره وردگرسته و مطبوعاتی کار ره '''بورسبورسِ اقتصادی روزنومه''' جه سال۱۳۴۰سال ۱۳۴۰ [[تهرون]] دله شروع هاکرده.<ref name="mazennume2">{{یادکرد وب|نشانی=http://www.mazandnume.com/?PNID=V10952|عنوان=بخون بخون، ته همزوون منمه، من|زبان=فارسی|ناشر=مازندنومه|تاریخ بازدید=۱۳۸۹/۳/۸}}</ref>
اتا دفعهاتدَفه کیوس گوران اتا مصاحبه انجامبَییتِن وسّه بورس رزونومه جهبورده «کار بانکِبانک» رهدله بوردهو اونجه، '''بانک عمومی روابط''' مسئولیتِمسئولیت [[قاسم لاربن]] جا بییه. لاربن وه ره بائوته که بورس روزنومه ره ولوِل هاکنه و بوره [[اطلاعات]] دله.<ref name="mazennume3" /> وه پس از اونبعدته [[اطلاعات|تهرونتهرونِ جورنالجورنالِ روزنومه (اساییاِسایی اطلاعات)]] رهدله بورده و اتی توم بخاسته که بتونه اطلاعات هفتهنومهٔ دله هم بنویسه ولی '''محرمعلی خان'''، که اون زمون اخبارخـَوِرون سانسورِسانسورچی مسئول بییهبییه، نییشته که وه شه کار ره هاکنه.<ref name="dw" /> وه اواسط دهه ۱۳۴۰ه.ش. به عنوان کارشناسبعنوان [[ئو|ئوی منابع هیدرولوژی]] کارشناس [[لرستون]] رهدله بورده.<ref name="mazennume2" /> سال ۱۳۴۱هجری۱۳۴۱ خورشیدیه.ش. بورده [[اهواز]] دله و دکتر پیراسته سفارش جا، [[خوزستان استان|خوزستوناوستان]] استان اودله ئو-و -خاک اداره ره،میون کهمشغول ونهکارکار مطالعهبیّه روخنهئونو رژیمونه روکار بییه،مطالعه، دلهروخنهئون مشغولِرژیم کارسَره، ره بیّهبییه.<ref name="mazennume3" />
وه همین ایام اتا هلند داشنگاهوندانشگاهون جا رهدله بورده تا مدرکی اونجه جه مدرک بَیره و بییهبئه<ref name="mazennume3" /> ولی مبارزاتی سابقه سر که ونه پییر داشته، خارجی امور وزارتِوزارت وه ره اعلام هاکرده که ونه مدرک، علومعلومِ وزارت دله قبولِقبولی نوانه. این زمون دانشکده وه ره بائوته که فقط درصورتاگه قبولهاکردنقبول تابعیتهاکنه اتاتابعیت [[بولیوی]] یا [[مصر]] مللره جابَییره و اَی دمبال هاکردنشه زندگی ره [[هلند]] دله ادامه هاده، بتونده شه تحصیلات ره ادامه هاده. همینسه وه شه درس ره نصفهنیمهنصفه-نیمه بییشته و وردگرسته [[ایران]] ره وردگرسته.<ref name="CESME" /> <ref name="mazennume3" />
=== اسلامی انقلاب بئیپهپه و هنری فعالیت ===
[[پرونده:Guran.ciyos1.JPG|170px|چپ|بندانگشتی|اتا تصویرعکس کیوس گوران جه]]
وه زیادشه مسکلاتمشکلات سرسر، که نویسندگی و کار مطبوعات دله داشته، تصمیم بیتهبَیته شه شعرون ره صوتی کاست دسوری و شه صدایصدا جاجه منتشر هاکنه. وه آخرسر سال ۱۳۷۸ه۱۳۷۸ ه.خش. بتونسته کاستی اسم [[مازرون۱|مازرون]] اسم جا رهمازرون توسطفرهنگخنهیِ مازرونانتشاراتِ فرهنگخنهیکومِک انتشاراتجه پخش هاکنه. <ref name="mazennume1" /> <ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://www.mehrava.com/index.php?option=com_products&task=view&id=21|عنوان=شناسنامهٔ اینترنتی مازرون۱|ناشر=مهرآوا|تاریخ بازدید=۱۳ژوئیه ۲۰۱۱}}</ref> پس۴سال از ۴سالبعد هم اقداممازرون۲ بهره پخش کاست مشابهی به اسم مازرون۲تَنِک هاکرده.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://www.mehrava.com/index.php?option=com_products&task=view&id=22|عنوان=شناسنامهٔ اینترنتی مازرون۲|ناشر=مهرآوا|تاریخ بازدید=۱۳ژوئیه ۲۰۱۱}}</ref> که زیاد ونه جا استقبال نیه.<ref name="mazennume1" />
اسفند سال۱۳۵۶ گوش مریضی بیتهبَیته. وه ابتدا [[ساری]] دکترون ره مراجعه هاکرده. گوش-مغزی نادرِنادرِ بیماریبیماریِ تشخیص ''(به انگلیسی: Meniere)'' هدائه بیّه و وه بورده تهران، اما اونجه هم بائوتنه که اینتا بیماریمریضی معالجهای ندانّه. ماه بعد عازم [[بریتانیا]]یِ عازم بیّه. اونجه هم ایرانی دکترون تشخصی ره تائید هاکردنه. اتا بریتانیایی دکترون جا وه ره باته که اینتا بیماری ره بنشنه تحت کنترولکنترل بَئیتن و لازم هسته که حداقل سه ماه [[لندن]] دله دَواشه. ولی وه قبول نکارده و [[ایران]] رهدله وردگرسته. اما تشدید وضع دَوَرانی وحشتناک سرگجهئون رهجه منتهی بیّه، نهایتاً کیوس گوران [[تهران]] دله گوشگوشِ جراحی ره رضایت هدائه و شه راستوریراستوَری گوش ره اینتی بیّه که کاملأ غول هاکرده تا نتیجه دلهنتیجتاً سرگجهئون وه ره ول هاکنن. اتا سال نیّه که چپی گوش هم همین مریضی ره دچار بیّه و ونه سفر [[اروپا]] و حتا [[امریکا]] ره اتا کامل نتیجه نداشته. وه در حال خار بیّن بییه که عصبی فشارفشارون سر،سَره، شه شنوایی ره کاملا از دست هدائه و غول بیّه.<ref name="CESME" />
این زمون به صورتبصورت نامرتب اتی مازرونمازرونِ محلی نشریات دله '''مازرونمازرونِ پیام'''، '''شمالشمالِ نهضت''' و '''کایر''' و '''مستضعفونمستضعفونِ پیام''' و '''تاریختاریخِ زنگ''' دسوری دله مقالاتی نویشته و اتیاِتی گدر اشعاری ره این نشریات دله پخش کارده.<ref name="mazennume3" /> <ref name="mazennume2" /> آخرسری اسفند سال ۱۳۸۸ اتا دیگه کاست '''[[چل سال عاشقی]]''' نوم جا رهره، توسط '''مهرآوای انتشارات'''، پخش هاکرده. این بار سیدی دیسکون حاویدله کیوس صداِصدا جه شعرون کتابچه و فارسی ترجمه جا همراه بینه.<ref name="mazennume1" /> سال ۱۳۹۱ هم اتا آلبوم ره '''[[پس ته کویی؟]]''' عنوان جه بازار دله دَرهاکرده.<ref name="pa">{{وب منبع|لینک=http://www.mehrava.com/index.php?option=com_content&task=view&id=643&Itemid=77|عنوان=پس ته کویی منتشر بیییه.|ناشر=مهرآوا|هارشائن تاریخ=۱۳ژوئیه ۲۰۱۱}}</ref>
=== کیوس گوران خانواده ===
|