کنیا: نسخه‌ئون ِفرق
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
بند ۶۶:
=== دله‌یی شهرون ِاستعمار ===
[[پرونده:Africa 1909 16a.png|200px|بندانگشتی|بریتانیایِ کنیا نقشه، سال 1909 گادِر]]
[[آلمان]] سال ۱۸۸۵ کنیا دله وارد بیّه و ونه بعضی قسمتون ره بَییته. [[بریتانیا]] دله هم شرقی آفریقا وسّه اتا کمپانی بساتنه که سال ۱۸۸۸ شروع بکار هاکرده و میون سال‌های ۱۸۹۵ تا ۱۹۰۵ [[اوگاندا]]-کنیا سَر ره راه‌آهن بساته.
سطر ۷۳ ⟵ ۷۴:
=== استعمارکَرون ِبریم بوردِن په ===
[[پرونده:Victoria lake.JPG|بندانگشتی|چپ|250px|[[ویکتوریا دریاچه]]]]▼
[[کنیا آفریقایی ملی اتحادیه]] (KANU)، که [[جومو کیانتا]] وه ره رهبری کارده، بتونسته استقلال ره ۱۲ دسامبر ۱۹۶۳ بدست بیاره و دولت تشکیل هاده. سال بعد کیانتا کنیایِ اولین رئیس جمهور بیّه. کیانتایِ بمردِن په، سال ۱۹۷۸، [[دانیل آراپ موی]] رئیس جمهور بیّه. ۱ اوت ۱۹۸۲ اتا کودتا انجام بیّه و همینسه سال ۱۹۸۳ انتخابات زودتر از موعد انجام بیّه.
سال ۱۹۸۸ قِرار بیّه جای اینکه ورق دله نومزه‌ئون ِنوم ره بنویسِن، هرکی شه کاندیدِ پشت صف هِرِسته تا هر صفی بلندته بی‌یه، اون نفر برنده اعلام بَواشه. این مسأله اوج دیکتاتوری بی‌یه و باعث بیّه اصلاحات انجام بَواشِن. انتخابات ۱۹۹۲ و ۱۹۹۷ دله، دِباره دانیل آراپ موی پیروز بیّه. انتخابات ۲۰۰۲، موی موفق نیّه و موای کیباکی «ملی رنگین‌کمون ائتلاف» جه بعنوان رئیس جمهور انتخاب بیّه.
==
[[پرونده:Kenyan_man.jpg|چپ|بندانگشتی|200px| [[ماسای]] ِقبیله که خله هم پچوک هستنه، توریستون وسّه خله آشنا هستنه.]]
نژادون تنوع کنیا دله خله هسته که باعث وانه اختلافات و درگیریون زیادی این کشور دله وجود دارِن. نژادی گروهون این کشور دله اینان ره شامل وانّه: کیکویو ٪۲۲، لوهیا ٪۱۴، لو ٪۱۳، کالنجین ٪۱۲، کامبا ٪۱۱، کیسی ٪۶، آمرو ٪۶، سایر آفریقایی‌تبارون ٪۱۵، غیر آفریقاییون (آسیایی / دسی، اروپایی و عرب) ٪۱.
ونه مردم ویشتر [[مسیحی]] دین ره په‌روو هسنه. [[پروتستان]] ٪۳۵، کنیایی[[کاتولیک]] ٪۳۳، اسلام ٪۱۸، روز هفتم ِکلیسا ٪۱۰، سنتی ادیان ٪۱۰ هستنه. [[هندوییسم]] و [[بهاییت]] ِاقلیتون هم کنیا دله درنه.
==سیاست==
اینتا کشور حکومت جمهوری هسه و اتی ریاستی سیستم دانّه که رییس‌جمهور ونه دله هم حکومت ِرییس و هم دولِتِ رییس هسته.
== اقتصاد ==
اینتا کشور پیل یکا نوم [[شیلینگ]] هسه. این کشور دله توریسم خله درآمد دانّه.
==جوغرافی==
اینتا کشور گتی۵۸۲۶۴۶ کیلومترمترموربع هسه و ونه نیشتگا نوم [[نایروبی]] هسه. اینتا کشور ره [[مائومائو]] کشور خرش دننه.
سطر ۹۲ ⟵ ۹۸:
[[ویکتوریا دریاچه|ویکتوریا]] و [[رودلف دریاچه]]ئون این کشور دله دَرنه.<ref>راهنمای اقتصادی وتجاری کنیا: دکتر داریوش مهاجر</ref>
=== تقسیمات ===
[[پرونده:Kenya_Provinces_numbered_300px.png|200px|بندانگشتی|
کنیا دله هشت‌تا استان درنه که هرکامین ره اتا استاندار اداره کانده. استان‌ها (میکوان) شه هفتاد و یک منطقه (ویلایات) جه تقسیم وانه که وشون هم شه ۲۶۲ بخش (تارافا) جه تقسیم وانه. بخش‌ها تقریباً ۱۰۸۸ ناحیه (کاتا) جه تقسیم وانه. دولت استانداریون سر نظارت کانده. این استان‌ها نوم اینتی هستنه:
سطر ۹۹ ⟵ ۱۰۵:
==منابع==
{{تلمبار-رج|Kenya}}
* فارسی ویکی‌پدیا
{{پانویس}}
{{آفریقا اتحادیه}}
{{مناطق انگلیسی‌زبان}}
{{مشترک‌المنافع کشورون اتحادیه}}
{{جی۱۵}}
[[رج:کنیا| ]]
[[رج:آفریقا اتحادیه]]
[[رج:آفریقایی کشورون]]
[[رده:مشترک‌المنافع کشورون]]
[[رده:بریتانیا قدیمی مستعمرات]]
[[رده:انگلیسی‌زوون کشورون]]
[[رده:سواحلی‌زوون کشورون]]
[[رده:جی پونزه]]
| |||