پاکستون: نسخه‌ئون ِفرق
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
بند ۱:
{{coord|33|40|00|N|73|10|00|E|type:country|display=title}}
{{جعبه اطلاعات کشور|
نام اصلی = پاکستون ِاسلامی جمهوری |
نام فارسی رسمی = |
نام عادی = پاکستون |
تصویر پرچم = Flag of Pakistan.svg |
تصویر نشان ملی = Coat of arms of Pakistan.svg |
شعار ملی = ''اتحاد، انضباط، پایدار ِیقین{{سخ}}''<small>(به زبان اردو: اتحاد، تنظیم، یقین مُحکم)</small>|
سرود ملی = |
نقشه = Pakistan (orthographic projection).svg |
پایتخت = [[اسلام‌آباد]] |latd=33 |latm=40|latNS=N |longd=32 |longm=50 |longEW=E|
بزرگ‌ترین شهر = [[کراچی]] |
زبان رسمی = [[اردو]] و [[انگلیسی]] |
نوع حکومت = [[پارلمون]]ی و [[فدرال]] [[جمهوری]] |
نوع حاکمان = [[رئیس جمهور]]{{سخ}}[[نخست‌وزیر]] |
نام حاکمان = [[ممنون حسین]]{{سخ}}[[نواز شریف]] |
نحوه تشکیل = استقلال|
موارد منجر به تشکیل =  ؛ [[بریتانیا]] جه|
تاریخ تشکیل = ۲۲ مرداد ۱۳۲۶{{سخ}}[[۱۴ اوت]] [[۱۹۴۷ (میلادی)|۱۹۴۷]] |
مساحت = ۸۰۳٬۹۴۰ |
رتبه مساحت = ۳۴ام |
درصد آبها = ۳٬۱ |
سال براورد جمعیت = ۱۳۸۷ (۲۰۰۸) |
جمعیت = ۱۷۲٬۸۰۰٬۰۰۰ |
رتبه جمعیت = ۶ام |
تراکم جمعیت = ۲۰۶ |
رتبه تراکم جمعیت = ۵۳ام |
سال تولید ناخالص داخلی = ۱۳۸۶ (۲۰۰۷) |
تولید ناخالص داخلی = ۴۱۰، ۲۹۵ میلیارد [[دلار]] |
رتبه تولید ناخالص داخلی = |
سرانه تولید ناخالص داخلی = ۲۵۹۴ [[دلار]] |
رتبه سرانه تولید ناخالص داخلی = |
سال شاخص توسعه انسانی = ۱۳۸۶ |
شاخص توسعه انسانی = ۵۵۱/۰ |
رتبه شاخص توسعه انسانی = ۱۳۶ام |
وضع شاخص توسعه انسانی = <font color="#ffcc۰۰">میانه</font> |
واحد پول = [[روپیه]] (pkr)|
کد واحد پول = TRY|
منطقه زمانی = EET |
منطقه زمانی تابستانی = EEST |
utc = +۵|
dst = |
کد بین‌المللی خودرو = TR |
دامنه اینترنتی = [[.pk]]|
پیش‌شماره تلفنی = ۹۲ |
}}
'''پاکستون''' یا '''پاکستان''' ([[اردو]] جه: ''اسلامی جمهوریۂ پاکستان'')، اتا کشور [[آسیا]]ی ِجنوب‌غرب میون هسته و ونه نیشتنگا نوم [[اسلام‌آباد]]ه. این کشور ِجنوب هزار کیلومتر دریایی سامون، [[عمان دریا]] جه، وجود دانّه و غرب جه [[ایران]]، شمال جه [[افغانستون]]، شرق جه [[هند]]، و شمال شرق جه [[چین]] ره وَر خانّه. [[کشمیر]] ِناحیه سَر هند و پاکستون اختلاف دارنه. این دِ تا کشور مشترکاً اون مناطق ره دارنه و هرکامین بعضی جائون ره اداره کانّه.
[[اردو]] و [[انگلیسی]] این کشور دله رسمی زوون هستنه و [[کراچی]] ونه گتترین شهر هسته. رسمی دین پاکستون دله [[اسلام]] هسته و [[اسلامی کشورون]] دله، دومین کشوری هسته که ویشترین [[اسلام|مسلمون]] ره دانّه. این کشور سال ۱۹۴۷ میلادی [[هند]] جه سیوا بیّه، یعنِن زمونی که هند خاسته [[بریتانیا]] جه مستقل بَواشه، ونه مسلمون ِمناطق سیوائونه اتا کشور بساتنه که ونه نوم پاکستون بیّه. سال ۱۹۷۱ اتا دله‌یی جنگ ''(= جنگ داخلی)'' پاکستون ره دِ تیکه هاکرده و ''شرقی ِپاکستون'' که اسا ونه نوم [[بنگلادش]] هسته، اتا سیوا کشور بگردسته. پاکستون دله نظامیون خله قوی هستنه، این کشور تنها اسلامی کشور هسته که رسماً [[هسته‌یی سلاح]] دانّه.
پاکستون سال ۲۰۱۲ گاته که بیش از ۱۸۰ میلیون نفر جمعیت جه شیشمین پرجمعیت ِکشور هسته. این کشور دله حکومِت [[فدرال]] و پارلمونی جمهوری هسته و ۴ ایالت و چارتا فدرالی سامون جه تشکیل وانه.
== نوم ==
پاکستون نوم ره ({{آوا|pa:kɪst̪a:n}}) (پاک + ستان) جه بساتنه که [[اردو]] دله یعنی ''پاکی ِسرزمین''. این نوم ره اول سال ۱۹۳۳ [[چودهاری رحمت علی]] بساته.<ref name="جزوه">[http://www.zyworld.com/slam33/non.htm متن «نشریه امروز یا هرگز»] منتشره در تاریخ ۲۸ ژانویه ۱۹۳۳</ref> این نوم غربی ِهند ِمناطق ِنوم‌ها اختصار جه بساته بیّه:
# پ: [[پنجاب]]
# ا: [[خیبر پختونخوا|شمال غربی سرحد ِایالت]] (که اسا ونه نوم ''خیبر پختونخوا'' بیه)
# ک: [[کشمیر]]
# س: [[سند]]
# تان: [[بلوچستون]]<ref>کتاب نهضت محمدی</ref>
== تاریخ ==
وقتی هند ِاستقلال ِجنگ ۱۸۵۷ میلادی درگیته، مسلمون‌ها هم دیگه هندیون واری، بریتانیا جه جنگ داشتنه. مسلمون‌های ِلیگ ''(=جبهه)'' هند دله نیمه دوم دهه ۱۹۳۰ کنار بَزه بیّه و همینسه مسلمون‌ها هند ِمقامات جه [[قز]] هاکردنه و ۲۹ دسامبر ۱۹۳۰ [[اقبال لاهوری]] اتا بیانیه هِدا که خانه اسلامی مناطق ره سیوا هاکنِن. زمونی که [[گاندی]] خاسته هند ره انگلیس جه مستقل هاکنه، پاکستون [[محمدعلی جناح]] ِرهبری جه اعلام هاکرده که خانه اتا مستقل کشور بَواشه. جناح شه قبل این که [[بریتانیا]] هند ره استقلال هاده، گاندی ِرفقون جه بی‌یه. آخرسر «لاهور قطعنومه» دله سال ۱۹۴۰ میلادی رسماً این قضیه عملی بیّه.
هند دله ۱۴ آگوست ۱۹۴۷ کشور ِدِ وَر که مسلمون‌ها اکثریت بینه، کشور جه سیوا بَیینه. این تجزیه باعث بیّه خله جائون شورش بَواشه. این اتفاقات باعث بَیینه سامون ِمشخص هاکردِن سَره اختلاف پیش بئه و [[کشمیر]] دله جنگ بَواشه.
اقتصادی و سیاسی مسئله‌ئون شرقی پاکستون ''([[بنگلادش]])'' دله باعث بَیینه که این منطقه هم غربی پاکستون جه اختلاف دَکفه و سال ۱۹۷۱ شه اتا سیوا کشور بَواشه. دِتا نظامی رییس‌جمهور ِپه، میون سال‌های ۱۹۷۲ تا ۱۹۷۷ [[ذوالفقار علی بوتو]] حکومت داشته ولی ای سال ۱۹۷۹ ژنرال [[محمد ضیا الحق]] وه ره بکاشته و چارومین رییس‌جمهور بیّه. ضیاء الحق کشور دله اتی اصلاحات هاکرده و [[سکولاریسم]] مسئله ره گت هاکرده. ونه [[بالون]] ''(=هواپیما)'' سال ۱۹۸۸ سقوط هاکرده و وه بمرده. [[بی نظیر بوتو]]، که [[ذوالفقار علی بوتو]] ِکیجا بی‌یه، این گادِر بعنوان اولین زنی که نخست‌وزیر بیّه، پارلمون دله قسم بَخارده. وه ره مجبور هاکردنه که کنار بَکشه و بی‌یله [[نواز شریف]] قدرت سَر بئه.
سال ۱۹۹۹ زمونی که پاکستون و هند میون جنگ بی‌یه، [[پرویز مشرف]] اتا کودتا جه حکومت جه برسی‌یه و سال ۲۰۰۱ مشرف رییس‌جمهور هم بگردسته. سال ۲۰۰۲ مشرف قبول هاکرده که اجرایی قدرتون ره هاده اتا نخست‌وزیر دَس و [[ظفرالله خان جمالی]] و پـِیی‌ته [[شوکت عزیز]] نخست‌وزیر بَیینه.
== فرهنگ ==
پاکستون مردم ویشتر [[اوردو زوون]] ره گپ زننه ولی ونه شمال ور مردم [[پشتویی زوون]] و ونه غرب ور [[بلوچی زوون]] ره هم گپ زننه. ونه ویشتر مردم موسلمون هسنه. ولی اتی [[هندو]] و [[احمدیه]] هم وشون میون درنه.
== تقسیمات ==
پاکستان دله پنج‌تا ایالت و اتا قبایلی شه‌گردون منطقه، اتا نیشتنگائی ِفدرال ِمنطقه (اسلام‌آباد) و دِتا منطقه که [[جامو و کشمیر]] شِنه، وجود دانّه.
# (۱): [[بلوچستون]] ([[کویته]])
# (۲): [[خیبر پختونخوا|خیبر پختونخوا]] ([[پیشاور]])
# (۳): [[پنجاب]] ([[لاهور]])
# (۴): [[سند]] ([[کراچی]])
# (۵): [[اسلام‌آباد]]
# (۶): [[فدرال قبیله‌یی مناطق]]
# (۷): [[کشمیر]] یا ''آزاد ِجامو و کشمیر'' ([[مظفرآباد]])
# ۸: [[گلگت بلتستان]] ([[گلگت]])<ref>{{یادکرد-ویکی |پیوند = http://en.wikipedia.org/wiki/Pakistan#Subdivisions|عنوان = Pakistan Subdivisions|زبان = انگلیسی |بازیابی =۱۱ اکتبر ۲۰۰۹}}</ref>
== گالری ==
<gallery>
Image:Saif ul muluk.jpg|سیف الملوک دریامونا
Image:Rakaposhi, Pakistan.jpg|[[راکاپوشی]] قلعه
Image:Karachi - Pakistan-market.jpg|[[کراچی]] بازار
Image:Pakisan First.jpg|دریایی نیروئون
Image:Mohatta Palace Dusk.jpg|موهاتا، کراچی
Image:|[[لاهور]]
Image:Lahore Masjid.jpg|لاهور
Image:Badshahi Lahore Night.jpg|پادشابی مسجد
Image:Fasting buddha at lahore museum.jpg|[[بودا موجستمه]] [[لاهور موزه]] دله
Image:FaizMahal.jpg|فیض محل، خاریپور
Image:Cathedral Ridge Passu NEFrontier Pakistan.jpg|[[قراقروم]] کوهون
Image:Asif Khan's Tomb.jpg|عبدالحسن آصف خان قَور
</gallery>
== منابع ==
{{تلمبار-رج|Pakistan}}
{{پانویس|۲}}
{{آسیا کشورون}}
{{همسود کشورون اتحادیه}}
{{مناطق انگلیسی‌زبان}}
[[رج:پاکئون| ]]
[[رج:آسیایی کشورون]]
[[رج:اسلامی کشورون]]
[[رج:اسلامی جمهوریون]]
[[رج:مشترک‌المنافع کشورون]]
[[رج:انگلیسی‌زوون کشورون]]
[[رج:بریتانیا قدیمی مستعمرات]]
| |||