استرالیا: نسخه‌ئون ِفرق
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز محک صفحهٔ اوستراليا جزيره را به استرالیا منتقل کرد |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
بند ۱:
{{Coord|35|18|S|149|8|E|display=title}}
{{جعبه اطلاعات کشور
|نام رسمی = استرالیای ِمشترک‌المنافع کشور
|نام = Commonwealth of Australia
|نام عادی = استرالیا
|تصویر پرچم = Flag of Australia.svg
|alt_flag =
|تصویر نشان = Coat_of_Arms_of_Australia.svg
|alt_coat =
|symbol_type =
|شعار ملی = ملکه ره خنابدون
|سرود ملی = خدا هاکِنه استرالیا تَرِقّی هاکِنه!
|سرود سلطنتی =
|other_symbol_type =
|other_symbol =
|نقشه = AUS orthographic.svg
|alt_map =
|زیرنویس نقشه =
|image_map2 =
|alt_map2 =
|map_caption2 =
|پایتخت = [[کانبرا]]
|latd=35 | latm=18 | latNS = S
|longd=14 |longm=08 |longEW = E
|بزرگترین شهر = [[سیدنی]]
|زبان رسمی = [[انگلیسی]]
|زبان محلی =
|گروه نژادی =
|سال گروه نژادی =
|نوع حکومت = [[مشروطه سلطنت]]
|نوع حاکمان = • [[ملکه]]{{سخ}}• [[گت فرماندار]]{{سخ}}• [[نخست وزیر]]
|نام حاکمان = • [[الیزابت دوم]]{{سخ}}{{سخ}}[[تونى ابوت]]
|موارد مربوط به تشکیل = [[بریتانیا]] جه سِوا بَیّن
|تاریخ تشکیل =
|مساحت = ۷,۶۸۶,۸۵۰
|رتبه مساحت = ۶ ام
|تخمین جمعیت = ۲۳,۰۷۴,۴۳۵
|رتبه تخمین جمعیت = ۵۲ ام
|سال تخمین جمعیت = ۲۰۱۳
|سرشماری = ۲۱,۵۰۷,۷۱۷
|سال سرشماری = ۲۰۱۱
|تراکم جمعیت = 2.8
|رتبه تراکم جمعیت = ۲۳۳ ام
|تولید ناخالص داخلی =
|رتبه تولید ناخالص داخلی =
|سال تولید ناخالص داخلی =
|سرانه تولید ناخالص داخلی =
|سال سرانه تولید ناخالص داخلی =
|رتبه سرانه تولید ناخالص داخلی=
|جینی = 30.5
|رتبه جینی =
|سال جینی = ۲۰۰۶
|وضع جینی =
|شاخص توسعه انسانی = 0.938
|رتبه شاخص توسعه انسانی = ۲ام
|سال شاخص توسعه انسانی = ۲۰۱۳
|وضع شاخص توسعه انسانی =
|واحد پول = [[دلار]]
|کد واحد پول = AUD
|منطقه زمانی = متفاوت
|utc_offset = +۸ تا +۱۰.۵
|منطقه زمانی تابستانی = متفاوت
|utc_offset_DST = +۹ تا +۱۱.۵
|جهت رانندگی = چپ
|دامنه اینترنتی = [[.au]]
|ولتاژ برق =
|بسامد برق =
|تقویم =
}}
'''استرالیای ِمشترک‌المنافع''' {{انگلیسی جه|Commonwealth of Australia}} اتا کشور نوم هسته که [[جنوبی نیمکره]] دله و [[اقیانوسیه قاره]] دله دَره. این کشور ۷٬۶۸۶٬۸۵۰ کیلومتر مربع گَتی (=وسعت) جه، دِنیای ِشیشمین کشور هسته<ref>[http://geography.about.com/od/countryinformation/a/bigcountries.htm بزرگترین کشورهای جهان]</ref>. استرالیا [[همسود کشورون اتحادیه]] دله دَره و سال ۱۹۰۱ [[بریتانیا]] جه سِوا بَیّه. استرالیای ِ[[نیشتنگا]] [[کانبرا]] هسته، شهری که مجلس و گت ِفرماندار ِسِره ونه اونجه بائه. گت ِفرماندار ات‌نفر هسته که [[الیزابت دوم]] ِنمایندگی جه تشریفاتی دولت ِریاست ره استرالیا دله دانّه ولی عملاً نخست‌وزیر و مجلس و رییس‌جمهور هَستنه که مملکت ره اداره کانّه.
[[سیدنی]] و [[ملبورن]] استرالیای ِدِتا گت ِشهر هستنه. این کشور هیچ کشوری ره سامون ندانّه و ونه دور و بر شرق جه [[آرام اوقیانوس ]]، جنوب جه [[جنوبی یخ‌بزه اوقیانوس]]، غرب جه [[هند اوقیانوس ]] و شمال جه چنتا دریا و خلیج دَرنه.
== تاریخ ==
[[پرونده:Australia in 1794 Samuel Dunn Map of the World in Hemispheres.JPG|بندانگشتی|250px|راست|استرالیا نقشه سال ۱۷۹۴ میلادی]]
اولین‌بار [[هولند|هلندی‌ئون]] سال ۱۶۰۶ میلادی [[کیپ یورک]] ِجزیره‌مونا (Cape York Peninsula) ره پیدا هاکِردنه که کوئینزلند ِشمال بی‌یه و دهه‌ئون بعد، استرالیای ِشمالی و غربی جائون ره پیدا هاکِردنه. [[آبل تاسمان]] این کشور ِنوم ره [[نوا هلند]]<ref>Nova Hollandia</ref> بی‌یِشته<ref> Dampier, William,(1981) ''A voyage to New Holland: the English voyage of discovery to the South Seas in 1699'' edited with an introduction by James Spencer. Gloucester: Alan Sutton. ISBN 0-904387-75-5 </ref>. هلند ِمردِم خله نِخاستنه این جدید ِجا دله اقامِت دارِن و ونه دله سِره نِساتِنه.
سال ۱۷۷۰ میلادی کاپتان [[جیمز کوک]]، که اتا [[بریتانیا|بریتانیایی]] بی‌یه، [[سیدنی]] ِاطراف ره استرالیای ِشرق دله کشف هاکِرده. کاپتان [[آرتور فیلیپ]] هم ۱۸ ژوئیه ۱۷۸۸ یازَّه‌تا کشتی و ۱۳۵۰تا مسافر جه سیدنی ره بَدی‌یه و ونه نوم ره [[نیو ساوت ولز]] بی‌یِشته و وه ره [[بریتانیا]]ی ِمستعمرات جه بخوندِسته و شه ره اونجه فرماندار هاکِرده<ref>[http://www.cultureandrecreation.gov.au/articles/australianhistory/ European discovery and the colonisation of Australia ] بازدید ۱۲ مِی ۲۰۰۷</ref>. [[بریتانیا|بریتانیاییون]] اوائل شه زندونی‌ها ره اونجه تبعید کاردنه و اون منطقه ره اتا خاشک و دیر ِراه جا دونِستنه. نیو ساوت ولز ِمردِم همینسه ویشته زور پِشتی شینه اونجه ولی دیگه مناطق ِمردِم شه دِلوِستی شینه اونجه سِره ساتِنه.
سال ۱۹۰۰ میلادی، [[ویکتوریا]] قانوناً استرالیا ره سیاسی استقلال هِدائه. استرالیای ِاستقلال ره رسماً روز اول ژانویه ۱۹۰۱ اعلام هاکِردنه و من‌بعد این کشور [[همسود کشورون اتحادیه]] دله دَربموئه که بریتانیای ِقدیمی مستعمره‌ئون ِاتحادیه هسته. استرالیاییون این روز ره شه «ملی روز» دونّه. <ref name=autogenerated1>[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/as.html CIA - The World Factbook - Australia<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref> سال ۱۹۰۱ جه تا سال ۱۹۲۷ میلادی، که هَنتا [[کانبرا]]ی ِشهر ره نِسات‌بینه، استرالیای ِ[[فدراسیون]]، ملبورن ره شه موقتی [[نیشتنگا]] (=پایتخت) دونِسته.
استرالیا [[جهونی جنگ اول]] دله [[بریتانیا]]ی ِپـِشتی جنگِسته و «استرالیا و [[نیوزلند]] ِمشترک ِارتش» یا اختصاراً [[آنزاک]] ات‌بار [[گالیپولی نبرد]] سَره [[ترکیه]] دله شرکت هاکِرده. بیش از شصت هزار استرالیایی جهونی جنگ اول سَره بَمِردنه. <ref>[http://www.dfat.gov.au/aib/history.html استرالیای ِتاریخ] استرالیای ِخارجی وزارت. تاریخ: ۱ مِی ۲۰۰۷</ref> [[جهونی جنگ دوم]] دله استرالیای ِشمالی و شرقی مناطق ره [[جاپون]]ی‌ها بمباران هاکِردنه و [[آمریکا|آمریکایی]] لشکریون این کشور دله پیاده بَیینه. اما استرالیا این جنگ دله خله صدمه نَدی‌یه. سال ۱۹۸۶ استرالیا رسماً [[بریتانیا]]ی ِدخالت ره شه سیاسی و نظامی کارون سَره غیرقانونی اعلام هاکرده، استرالیایی‌ها ۶ نوامبر ۱۹۹۹ اتا [[رفراندوم]] دله (۸۲% آرا) رأی هِدانه که ملکه‌ی ِقیمومیت بِن دَواشِن و انگلیس ِملکه وشون وسّه «گت ِفرماندار» انتخاب هاکِنه.
== جوغرافی ==
[[پرونده:Koala climbing tree.jpg|بندانگشتی|[[کوآلا]] و [[اوکالیپتوس]] استرالیای ِمحیط‌زیست ِسمبل هستنه.]]
استرالیا یا [[اوقیانوسیه قاره]] ۶/۷ میلیون کیلومتر مربع جه، دنیا دله پچوک‌ترین قاره هسته<ref>[http://worldatlas.com/geoquiz/thelist.htm World Atlas]بازدید ۱۲/۳/۸۶</ref>. استرالیای ِبِنه تقریباً هموار هسته. ونه غربی ناحیه ره [[استرالیای غربی فلات]] و ونه شرق ره [[سواکر رشته‌کوهون]] تشکیل دِنّه و این دِتا میون ات‌دَس بِنه کَته که ویشته خشک و خالی‌ئه. استرالیای ِبلندترین جا اتا قله [[ورفی کوهستون]] دله هسته که ۲۲۲۸ متر ارتفاع دانّه و ونه پست‌ترین جا ۱۵- متر دانّه که [[ایر دریامونا]] هسته. استرالیای ِبلندترین روخِنه [[دارلینگ روخنه]] هسته که دِهزار و هفتصد کیلومتر درازی دانّه. استرالیا که اتا گت ِجزیره واری [[آرام اوقیانوس]] دله کَته، زمین‌شناسی نظریات په دنیای ِقدیمی‌ترین خاشکی هسته. استرالیا [[آرام اوقیانوس ]] ِجنوب ره [[هند اوقیانوس ]] جه سِوا کانده. <ref>[//en.wikipedia.org/wiki/Geography_of_Australia استرالیای جوغرافیا] انگلیسی ویکی‌پدیا جه.</ref> استرالیا ۷۵۵ جور حیوون جه دنیای ِمتنوع‌ترین کشور زیست‌بومی نظر په هسته.<ref>[http://www.press.uchicago.edu/Misc/Chicago/468283.html Lambertini, A Naturalist's Guide to the Tropics, excerpt<!-- bot-generated title -->] at www.press.uchicago.edu</ref>
== مردِمون ==
استرالیا جمعیت ژوئیه ۲۰۰۸ سرشماری سَره ۲۰٬۰۰۷٬۳۱۰ نفر بی‌یه.<ref name=autogenerated1/> و ونه جمعیت ِاَنبِسی (=تراکم) ۶/۲ نفر هر کیلومتر مربع دله هسته که یعنی این کشور جمعیت خله تَنِک هَسته و کمترین اَنبِسی‌ها ره دانّه.<ref>{{ویکی منبع|لینک= http://en.wikipedia.org/wiki/John_Howard|عنوان = List of countries by population density |زوون = en|تاریخ= ۱۲/۳/۸۶ }}</ref> استرالیای ِجنوب‌شرقی منطقه اَنبِسی ویشته هسته. کشور ِیک‌سوم ِجمعیت [[نیو ساوت ولز]] ِایالت دله و یک‌چاروم دیگه [[ویکتوریا ایالت]] دله سَرکانّه. وشون ِجمعیت ِرشد ِمیونگین هر سال وسّه ۱/۲۲۱ هسته<ref name=autogenerated1/> و تقریباً هر دِ دَقه اتا چلیک وَچه دنیا اِنه.<ref name=autogenerated2>[http://www.abs.gov.au/ausstats/abs@.nsf/94713ad445ff1425ca25682000192af2/1647509ef7e25faaca2568a900154b63?OpenDocument استرالیای آمار اداره] بازدید ۱۲ مِی ۲۰۰۷</ref>.
[[استرالیای بومیون]] حدوداً نیم میلیون نفر هستنه که جمعیت ِدِ و نیم درصد ره تشکیل دِنّه.<ref>{{یادکرد-ویکی
|پیوند = http://en.wikipedia.org/wiki/Indigenous_Australians
|عنوان = Indigenous Australians
|زبان = en
|بازیابی = ۱۲/۳/۸۶
}}</ref>
=== ایالتون و شهرون ===
{{استرالیای ایالتون نقشه سر}}
استرالیا دله شیش‌تا ایالت و دِتا اقلیم (=territory) دَره:
# [[نیو ساوت ولز]] (NSW) یا «نو جنوبی ولز»: [[سیدنی]]
# [[کوئینزلند]] (QLD): [[بریزبن]]
# [[استرالیای جنوبی]] (SA): [[آدلاید]]
# [[تاسمانی]] (TAS): [[هوبارت]] (این ایالت اتا پچوک ِجزیره هَسته)
# [[ویکتوریا ایالت ]] (VIC): [[ملبورن]]
# [[استرالیای غربی]] (WA): [[پرت]]
# [[شمالی سرزمین اقلیم]] (NT): [[داروین (استرالیا)|داروین]]
# [[استرالیای نیشتنگای اقلیم]] (ACT): [[کانبرا]] و ونه حومه
استرالیای ِنیشتنگا (=پایتخت) [[کانبرا]] هسته و ونه گت ِشهرون [[سیدنی]]، [[ملبورن]]، [[بریزبن]]، [[پرت]] ، [[آدلاید]] و [[تانزویل]] هَستنه.
<center>
<gallery>
Image:Harbour bridge 2.jpg | [[سیدنی]]{{سخ}}۴٬۲۹۳٬۱۰۰
Image:Melbourne Royal Exhibition House (North Gate).jpg | [[ملبورن]]{{سخ}}۳٬۷۰۰٬۰۰۰
Image:Brisbane City Hall.jpg | [[بریزبن]]{{سخ}}۱٬۸۲۰٬۴۰۰
Image:Calthorpes House.jpg | [[کانبرا]]{{سخ}}۳۳۲٬۷۹۸
</gallery>
</center>
== سیاسِت ==
استرالیا اتا [[مشترک‌المنافع]] هَسته که ونه حکومت [[مشروطه سلطنت]] په دَره و ونه بالاترین سلطنتی مقوم یعنی [[الیزابت دوم|ملکه الیزابت دوم]] هسته که [[بریتانیا]]ی ِشا هم هَسته. ملکه‌ی ِنماینده و جانشین این کشور دله استرالیای ِ[[گت فرماندار]] هسته که ونه وظیفه این هَسته که ایالتون وسّه رییس انتخاب هاکِنه. اساسی قانون دله گت ِفرماندار وسّه خله اختیارات بی‌یِشتنه ولی عملاً وه اتا تشریفاتی مقوم هَسته و همه کارون ره [[نخست‌وزیر]] کانده که اتا دموکراتیکی روش په انتخاب وانه.<ref>{{ویکی منبع|لینک= http://en.wikipedia.org/wiki/John_Howard|عنوان = John Howard |زوون= en|بازیابی = ۱۲/۳/۸۶}}</ref><ref>[http://www.aph.gov.au/library/pubs/rn/1997-98/98rn25.htm The Reserve Powers of the Governor-General (Research Note 25 1997-98)]</ref>.
استرالیا دله مردِم اول مجلس ِنمایندگون ره انتخاب کانّه. حزبی که ویشترین کارسی ره مجلس دله بَییره بتونده نخست‌وزیر ره انتخاب هاکِنه و این نخست‌وزیر شه وسّه کابینه ساجِنه. استرالیا دولت سه‌تا چِلّه دانّه: مقننه، مجریه و قضایی.
استرالیا دله سه‌تا حزب دَرنه که بقیه جه ویشته معروفنه و وشون طرفدارون ویشته هَسته:
* [[استرالیای لیبرال حزب]]
* [[استرالیای کارگری حزب]]
* [[سبز حزب]]
سال ۱۹۹۶ جه تا نوامبر ۲۰۰۷ لیبرال ِحزب قدرت ره این کشور دله شه میس دَرون داشته و [[جان هوارد]] یازَّه سال این کشور ِنخست‌وزیر بی‌یه<ref>[http://www.pm.gov.au/your_pm/biography.cfm Prime Minister of Australia: Biography] بازدید ۱۲ مه ۲۰۰۷</ref> تا اون‌که نوامبر ۲۰۰۷ کارگری حزب شه رقیب ره شکست هِدا و اینتی [[کوین راد]] که این حزب ِرئیس بی‌یه، استرالیای ِجدید ِنخست‌وزیر بَیّه.<ref>[http://fardanews.com/show/?id=40056 شکست هاوارد در انتخابات استرالیا] فردا نیوز، ۴ آذر ۱۳۸۶.</ref> ماه ژوئن سال ۲۰۱۰ که کوین راد نخست وزیر جه کنار بَکشی‌یه، [[جولیا گیلارد]] که کارگری حزب ِتازه رییس بی‌یه، نخست‌وزیر بَیّه و اولین زنی بیّه که این مقوم جه برسی‌یه.<ref>[http://news.ninemsn.com.au/national/1075130/julia-gillard-becomes-first-female-prime-minister Julia Gillard becomes prime minister]</ref> فوریه سال ٢٠١٣ جولیا گیلارد ِاشتباهات ِپه دِباره اتا دله‌یی انتخابات په کارگری حزب كوين راد ره نخست‌وزیر هاکِرده. ۷ سپتامبر ۲۰۱۳ اتا ائتلافی حزب بتونِسته انتخابات دله اول بَواشه و تونی ابوت ره ۲۸<sup>اُمین</sup> نخست‌وزیر هاکِنه.
== منابع ==
* Australia - Culture Smart: a quick guide to customs and etiquette, Travelers' Tales Guides,
== پانویس ==
{{پانویس|اندازه=کوچک}}
== بریم بگردستن==
{{تلمبار-رج|Australia}}
* [http://www.australia.gov.au/ استرالیای دولتی اطلاعات پورتال]
* [http://www.abs.gov.au/ استرالیای آمار اداره]
{{همسود کشورون}}
{{انگلیسی زبون}}
{{اوقیانوسیه کشورون}}
{{جی بیست}}
[[رج:استرالیا| ]]
[[رج:همسود کشورون]]
[[رج:کشورون]]
[[رج:جی بیست]]
[[رج:جزیره ئون]]
{{Link GA|es}}
{{Link FA|hy}}
[[fa:استرالیا]]
| |||