هلنیسم یا یونانی‌کَری اتا تاریخی دوره هسه که یونان ِفرهنگ و تمدن خله دنیایِ باقی کشورون سر تأثیر بی‌یشته. اسکندر مقدونی که دنیا ره فتح هکرده و هخامنشیون و مصر ره بیته و تا هندستون لشکر بکشی‌یه، خله سریع بمرده ولی ونه بمردن په یونانی حاکمون مناطق مختلف دله بحکومت برسینه و شه فرهنگ ره باقی محلی فرهنگ‌ها جه پشو بزونه. سولوکیان که ایران دله بقدرت برسینه و بطلمیوسیون که مصر ره یونانی‌هنیشت هکردنه، مهمترین دولتونی بینه که قدرت بیتنه. اسکندریه که مصرِ نیشتگا بی‌یه، این دوره دنیایِ مهمترین شهرون جا بیّه و خله دانشمندون و گتِ آدمونِ سر اونجه جمع بیّه. یونانی مردمون هم این دوره خله تأثیرات باقیِ کشورون جه بئیتنه و مثلاً وشون فلسفه متحول بیّه یا معماری دله خله رشد داشتنه. روم که اتا نو قدرت بی‌یه و یونانِ قدیمی مستعمرات دله رشد پیدا هکرد بی‌یه، خله یونانی فرهنگ جه مایه بَیته و این‌صوه شه قِد ره ویشته هکرده و دنیاگیر بیّه. هلنیسم خله تأثیر هم مسیحیت سر بی‌یشته و تغییراتی اینتا مذهب دله هدا که باعث بیّه جهون دله جا دکفه.

اتا کتیفه کرمانشاه دله که یونانی خدائونِ نقش ره سِراق دِنه

منابع

دچی‌ین
  • بریتانیکا مقاله