ویکی‌پدیا:هفتگی بنویشته/سال ۲۰۲۳/هفته ۱۹

دیلمی سرباز

مرداویج کسی بی‌یه زیاریون ِسلسله ره قرن چاروم هجری بساته. مرداویج انده شه لشکر ره گیته و این‌سی-اون‌سی ره حمله کِرده که جرجان، قومس، تبرستون، دیلم، گیلان، قزوین، ری، اصفهان و خوزستان ره بیته و شه خِد ره شاهنشاه بنومسته.

مرداویج هَروسِندان بن تیرداد ِخار-زا بی‌یه که گیلان دله اتا اشرافی خانواده بینه و شه تبار ره ات‌جور ساسانیون جه رسنینه. مرداویج و ونه دایی اوائل تبرستون علویون لشکر دله عضو بئینه و اینتی مرداویج نظامی‌کری دله قِد پیدا هاکرده و علویون لشکر دله و ات‌گال سامانیون ِارتش دله معروف بیّه. زمونی برسی‌یه که علویون دله اختلاف دکته و وشونِ حاکم، داعی حسن بن قاسم، مرداویجِ دایی ره بکوشته و دیلمیون شورش هکردنه. دیلمی قبایل اسفار بن شیرویه پرچم بِن جمع بینه و اسفار داعی ره کنار بزوئه و این گدر اسفارِ دستور جه، مرداویج شه دایی ِانتقام ره بیته و داعی حسن بن قاسم ره بکوشته. ات‌گال بگذشته، مرداویج و محمد بن مسافر و ماکان بن کاکی متحد بینه که اسفار دیم-به-دیم دربئن. مرداویج این میونه بقیه جه قوی‌ته بیّه و اسفار ره بکوشته و ونه جا ره بیته. سال ۳۱۹ هجری مرداویج همدان ره لشکر بکشی‌یه و خوزستان و اصفهان وَری بورده و اون‌جاهان ره هم فتح هاکرده.

مرداویج خله عباسیون خلافت جه جَری بی‌یه و بد داشته و خاسته ساسانیون ِسامون ره ایران دله اَی وجود بیاره ولی ات‌که مجبور بیّه که خلیفه جه اطاعت هاکنه. مرداویج اواخر اتا نومه ابن وُهبان وسّه بنویشته که سِراق دِنه وه خاسته بغداد ره بَیره و بوره تیسفون ِرقد بورده شهر ره نوساجی هاکنه. مرداویج همیشک ایرانی و دیلمی سربازون ره شه ترک و عرب سربازون جه بتتر دونسته و همینسه ترکون ونجه قَری بینه و ات روز وه ره حموم دله بکوشتنه. مرداویج حکومت خله کِتا بی‌یه ولی ونه آثار زیاد بی‌یه. زمونی که بمرده، ونه لشکر وشمگیر، مرداویج خوردته برار، ره شاه هکردنه و زیاریون حکومت تا سال‌ها وشمگیرِ زک-زا دست باقی بمونسته.


دمباله تلمبار هوجی‌بئی